Monday, June 11, 2012

အဂၤလိပ္စကားေျပာပိုေကာင္းေစရန္နည္းလမ္းမ်ား (အပိုင္း-၂)


အရင္တစ္ပတ္က နည္းလမ္းတစ္ခ်ိဳ႕ေရးခဲ့ပါတယ္။ post တစ္ခုတည္းအျပတ္ေရးဖို႔ မအားတာက တစ္ေၾကာင္း၊ မိမိအပ်င္းနည္းနည္းထူတာက တစ္ေၾကာင္း၊ အင္တာနက္ဆိုင္ မေရာက္ျဖစ္တာက တစ္ေၾကာင္း ၊ ေရာက္ျပန္ေတာ့ connection မေကာင္းတာက တစ္ေၾကာင္း၊... အေၾကာင္းေတြ မ်ားလြန္းလို႔ ကၽြန္ေတာ္လည္း typical Myanmar တစ္ေယာက္ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီ post မွာေတာ့ အရင္တစ္ေခါက္က က်န္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းအရာေလးေတြကိုတင္ျပပါ့မယ္။

ေ၀ါဟာရအေရးအႀကီးဆံုး
Linguistic လို႔ေခၚတဲ့ သိပၸံပညာကို ကိုးကားၿပီးေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာသာစကား တစ္ခုဟာ အသံေတြနဲ႔ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ ၄င္းအသံေတြကို မွ အကၡရာ (character) မ်ားနဲ႔ ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပၿပီး အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ အသံအစုအဖြဲ႕တစ္ခုကို ေ၀ါဟာရ ဟု ရည္ညႊန္းၾက ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘာသာစကားကို ေလ့လာျခင္းဟာ အေျခခံအားျဖင့္ အသံေတြကို မွတ္မိျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ အသံထြက္ျခင္း၊ တစ္နည္းမဟုတ္ ေ၀ါဟာရေတြကိုမွတ္မိျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ သီကံုး ဖြဲ႕ႏြဲ႕ျခင္း ဟုဆိုခ်င္ပါတယ္။

အပိုင္း-၁ တြင္ ဘာသာစကား ေျပာရျခင္း၏အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဆက္သြယ္မႈ ျပဳရန္ ဟု တင္ၿပခဲ့ပါသည္။ ၄င္းသည္ အေျခခံအခ်က္သာျဖစ္သည္ကို မေမ့သင့္ပါ။ ဘာသာစကား သံုးရျခင္းတြင္ တျခားရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားစြာလည္း ရွိပါေသးသည္။
ဥပမာ - မၾကာေသးခင္ကမွ ရင္းႏွီးသြားၾကေသာ ေကာင္မေလးက ေကာင္ေလးကို “သူ႔မွာ စိတ္ပူရမယ့္သူရွိလို႔လား” ဟု ေမးလိုက္ျခင္းသည္ ဘာကို ဆိုလိုေၾကာင္း ျမန္မာစကား ေျပာတတ္သူတိုင္း သိၾကမွာမလြဲပါ။ စကားပရိယာယ္ ဆိုသည့္အတိုင္း မိမိေျပာခ်င္တာကို ထိထိမိမိရွိဖို႔ စကားလံုးေရြးခ်ယ္မႈ မွန္ကန္ရပါမည္။ ကိုယ္လိုရင္းကိုေျပာႏိုင္ဖို႔ ေ၀ါဟာရၾကြယ္၀မႈရွိရပါမည္။ ေအာက္ပါ၀ါက်မ်ားမွာ အေျခခံဆိုလိုရင္း တူညီေသာ္လည္း ေျပာသူ၏ခံစားခ်က္ ကို ေဖာ္ျပႏိုင္မႈ ကြာျခားၾကပါသည္။

ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို ႀကိဳက္သည္။
I like learning languages.

ဘာသာစကားေလ့လာဖုိ႔ စိတ္၀င္စားသည္။
I am interested in learning languages.

ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို စိတ္အားထက္သန္သည္။
I am keen on learning languages.

ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို ႐ူးသြပ္သည္။
I am crazy about learning languages.

ကိုယ့္မွာ ေ၀ါဟာရမၾကြယ္၀ပါက ကိုယ္ေျပာခ်င္သည့္အဓိပၸါယ္ေရာက္ဖို႔ မလြယ္ကူပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀ါဟာရၾကြယ္၀ေနေစရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ စုေဆာင္းေလ့လာသင့္ပါသည္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္မွာေျပာခ်င္တ့ဲ စကားလံုးရွာမရလွ်င္ေကာ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြရွိပါသလဲ။

ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့စကားလံုးကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုနည္းသံုးပါ။ (Paraphrasing)

ဆိုၾကပါဆို႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစကားေျပာရာမွာ “ဆင္” ဆိုတဲ့စကားလံုးကို သင္မသိလွ်င္ေကာ၊ “အေကာင္အႀကီးႀကီးဗ်ာ၊ နားရြက္ႀကီးႀကီး၊ ႏွာေမာင္းရွည္ရွည္နဲ႔၊ အစြယ္လည္းရွိတယ္၊ သစ္ဆြဲရာမွသံုးတယ္“ လို႔ေျပာလိုက္ရင္ တစ္ဖက္သား နားမလည္ႏိုင္ဘူးလား။ ဒီေတာ့ သူက “ဆင္” လို႔ေခၚေၾကာင္း ကိုယ့္ကို မေျပာႏိုင္ဘူးလား။ ဒီဥပမာက လြယ္လြန္းလို႔ သတိမထားမိ ၾကတာပါ။ ထို႔အတူ အဂၤလိပ္စကားေျပာတဲ့အခါမွာ “elephant” ဆိုတဲ့စကားလံုးကို မသိရင္ ေကာဒီနည္း လမ္းကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ “Er... what do you call that animal? ... It’s big and grey. It has big ears, long nose and long teeth, used for pulling trees.” သဒၵါနည္းအရ မွန္ခ်င္မွ မွန္ေပမယ့္ တစ္ဖက္နားေထာင္သူက ကိုယ္ဘာကို ဆိုလိုလဲဆိုတာ တန္းကနဲ သိသြား မွာမလြဲပါဘူး။ လက္ဟန္ေျခဟန္ကေလးပါပါရင္ေတာ့ ပိုအဆင္ေျပပါလိမ့္ မယ္။

ေနာက္တစ္မ်ိဳးေျပာင္းေျပာပါ (start the sentence again)
စကားေျပာေနရင္းနဲ႔ ကိုယ္က စကားလံုးတစ္လံုးကိုမသိလို႔ ရပ္လိုက္ရင္ နားေထာင္ေနတဲ့သူက လည္းရပ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။ စဥ္းစားခ်ိန္ရေအာင္ ဒီလိုလည္းလုပ္လို႔ရပါသည္။ “ကၽြန္ေတာ္ ဘာ ေျပာေနပါလိမ့္” ‘What was I saying?”. နားေထာင္ေနသူက ကိုယ့္ထက္ အဂၤလိပ္စာပိုတတ္ သူျဖစ္ေနပါက သူ႔ရဲ႕အကူအညီေတာင္းႏိုင္ပါတယ္။
“How can I say this?” တစ္ဖက္လူက ျမန္မာလိုေရာ အဂၤလိပ္လိုပါ တတ္ကၽြမ္းသူျဖစ္ပါက ဒီလို ေမးႏိုင္ပါတယ္။ “How do you say x x x in English?” တစ္ခါတစ္ရံ အဂၤလိပ္လို ေရးရာ၊ ေျပာရာမွာ ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့၀ါက်က မွန္မမွန္ မေသခ်ာဘူးဆို လွ်င္ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ေျပာင္းေျပာတာ အေကာင္းဆံုးပါ။

အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ ေလသံနဲ႔ေျပာမွာလား၊ ငါးပိသံနဲ႔ေျပာမွာလား၊

သင္ ကိုဖီအာနန္ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာ၊ ဘန္ကီမြန္းအဂၤလိပ္စကားေျပာတာ ၾကားဖူး ပါသလား။ ၾကားဖူးလွ်င္ေတာ့ ညံ့လိုက္တဲ့လူေတြကြာ။ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာ မပီကလာ ပီကလာနဲ႔ လို႔ ကဲ့ရဲ႕မိမွာအမွန္ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ လူညံ့ေတြမဟုတ္႐ံုမက ကမၻာ့အေတာ္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္မ်ားထဲအပါအ၀င္ပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆိုလွ်င္ ဘာေတြလြဲေနလဲ။ လြဲေနတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခံယူထားသည့္ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ သေဘာထားတစ္ခ်ိဳ႕ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဂၤလိပ္စကားေျပာေလ့က်င့္ရာတြင္ တကယ့္ အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္လူမ်ိဳးတို႔ေျပာေသာေလသံအတိုင္း လုိက္၍ေျပာတတ္ခ်င္ၾကပါသည္။ ထိုအတိုင္း လည္း ေလ့က်င့္ၾကပါသည္။ သူတို႔အတိုင္းေျပာႏိုင္လွ်င္ေတာ့အေကာင္းဆံုးပါ။ ဗမာစကား ေျပာသူမ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္စာရွိ အသံထြက္အမ်ားစုသည္ တုပေျပာဆိုရန္မခက္လွပါ။ ဒါေပမယ့္ တူခ်င္သူမ်ားအတြက္ တမင္တကာ မတူတူေအာင္ လုပ္ႀကံေျပာဆိုပါက နားေထာင္ သူမ်ားအဖို႔ နားခါးလွသည္ကို ႀကံဳဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ accent ဆိုုတာကိုအလြယ္ဆံုး ဥပမာျပရရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစကားကို ရခိုင္လူမ်ိဳးကေျပာတဲ့အခါ ရခိုင္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္၊ ရွမ္းကလည္း ရွမ္းသံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္၊ ကရင္ကလည္း ကရင္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ စြဲၿမဲ ေနတဲ့ ေလယူေလသိမ္း ကို accent လို႔ေခၚလို႔ရႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ pronunciation ကေတာ့ စာလံုး တစ္လံုးခ်င္းရဲ႕ အသံထြက္မွန္ကန္မႈ ကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ accent ကလူမ်ိဳး၊ ဇာတိ ဂုဏ္ကို ျပဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မလို႔လဲ ကိုဖီအာနန္တို႔ ဘန္ကီမြန္းတို႔ အာဖရိကန္ေလသံ၊ ကိုရီးယားေလသံကို မစြန္႔လႊတ္ပဲ မိမိေလယူေလသိမ္းအတိုင္းေျပာၾကတာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဲ႕ငါးပိသံက အာဖရိက ေျပာင္းဖူးသံ၊ ကိုရီးယား ကင္မ္ခ်ီ သံ ထက္ေတာ့ အမ်ားႀကီးသာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားက အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ ေလသံနဲ႔ တူေအာင္ မေျပာႏုိင္ရင္လည္း ကိစၥမရွိပါ။ အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနပါနဲ႔ ေတာ့။ ငါးပိသံနဲ႔ပဲ ဂုဏ္ယူစြာ အဂၤလိပ္စကားကို ေရေရ လည္လည္ ေျပာၾကပါစို႔။

အသံထြက္ကအေရးႀကီး

အထက္မွာ ေလယူေလသိမ္းအေၾကာင္းတင္ျပၿပီးပါၿပီ။ အသံထြက္ကေတာ့ ဘာသာစကား တစ္ခုရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပိုင္းပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အသံထြက္မွားလွ်င္ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူမႈ လြဲသြားတတ္လို႔ပါ။ သာမာန္စကား ေျပာၾကရာမွာေတာ့ အသံထြက္မွားသြားလွ်င္ သိပ္ျပႆနာ မရွိႏိုင္ေပမယ့္ အမွားမခံတဲ့ ကိစၥေတြမွာ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေအာက္ပါ ၀ါက်ေလးႏွစ္ခုကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။

”ဒါကၽြန္ေတာ့္အတြက္ဒီေန႔အဖို႔ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ပဲ။ ”
စာသင္သားအမ်ားစုကေတာ့ last time ကို “လတ္စ္တိုင္းမ္” လို႔ ထြက္ၾကေတာ့တာပဲ။ ဒီမွာတင္ မ်က္ႏွာပူစရာေတြျဖစ္ေတာ့မွာပဲ။ အသံထြက္အမွန္က “လားစ္တိုင္းမ္” ျဖစ္ရမွာ။ အေျပာခံရတဲ အဂၤလိပ္ႀကီး ျပဳံးစိစိနဲ႔ အၾကည့္ခံရေတာ့မယ္။ ေျပာတဲ့သူက မိန္းကေလး၊ နားေထာင္တဲ့ သူက ေယာက္်ားေလးဆိုရင္. . .ေတြးၾကည့္ေပေတာ့။
“This is my last time for today.” ကေန “This is my lust time for today.” ျဖစ္သြား ေရာခင္ဗ်ာ။

အသံထြက္ဘာေၾကာင့္မွားသလဲဆိုတာကိုေလ့လာၾကည့္ေတာ့ အမွားကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ၾကတာက တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ငယ္စဥ္ေက်ာင္းေနကတည္းက အလြယ္တကူ ထြက္ခဲ့ၾကတဲ့ အသံက ႀကီးလာတဲ့အထိစြဲသြားပါတယ္။ အဘိဓာန္မွာ အသံထြက္ သေကၤတေတြကို ဖတ္တတ္တဲ့အခ်ိန္အထိ မိမိကိုယ္ကိုယ္မွန္ေနတုန္းပါပဲ။ သူမ်ားအသံထြက္အမွန္ကိုၾကားရ ရင္လည္း သူ႔အသံထြက္က မွားေနတယ္လို႔ စိတ္ကထင္တယ္။
တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ျငင္းၾက၊ ခုန္ၾက၊ မခံခ်င္လို႔ အဘိဓါန္လွန္ၾကည့္မွ ကိုယ္မွားမွန္းသိတာ မနည္းပါဘူး။ ေအာက္ပါစကားလံုးမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ေပးထားတဲ့ အတိုင္း အသံထြက္ေနရင္ေတာ့ အဘိဓါန္ လွန္ၾကည့္ပါေတာ့လို႔တိုက္တြန္းပါရေစ။ ျမန္မာအမ်ားစုထြက္တတ္တဲ့အသံေတြပါပဲ။အဂၤလိပ္ ေတြနားလည္မွာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။

Vinyl (ဗင္ႏိုင္းလ္)
quay (ေကြး) 
elite (အီလိုက္) 
war (၀ါး)
ေလးစားစြာျဖင့္
ဇာနည္(MyWay!)

ဒီေနရာက ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။

No comments:

Post a Comment