မ်က္ေစာင္း

သံေစာင္းထက္ ေရေစာင္း ထက္သတဲ့

ျမစ္ကမ္းဖက္ မေနမိေတာ့

မသိဘူးကြယ္။

ေရေစာင္းထက္ ေလေစာင္းထက္သတဲ့

မုန္တိုင္း သက္တာ မႀကဳံဖူးေတာ့

မယုံဘူးကြယ္။

ေလေစာင္းထက္ မ်က္ေစာင္းထက္ သတဲ့။

တသက္မွာ တခါ စ, ျမင္ဖူးေတာ့

ၾကည္ႏူးတယ္။

(ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃ရက္ မ်က္ေစာင္း တစ္ခ်က္ ပိုင္ရွင္သို႔ ရည္ညႊန္းပါသည္။)

 

ႏုိင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ သမုိင္းသင္ၾကားေရး

 သမုိင္းပညာရွင္ နီးလ္ဖာဂူဆန္ (Niall Ferguson) ရဲ႕ စာအုပ္အသစ္ Civilization အလိုအရ ကမၻာ့သမုိင္းမွာ အေနာက္ကမၻာက အေရွ႕ကမၻာထက္ သာသြားရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းက အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြေၾကာင့္လို႔ အတိအလင္းေဖာ္ျပရင္း အေၾကာင္းရင္း (၆) ခ်က္ကို ဆြဲထုတ္ျပပါတယ္။

၁။       အၿပိဳင္အဆုိင္ဓေလ့ - ဥေရာပရဲ႕ ထီးၿပိဳင္နန္းၿပိဳင္အေျခအေနေၾကာင့္ ဥေရာပသားေတြၾကားမွာ တနယ္တေက်းမွာ အခြင့္အလမ္းေတြကို အၿပိဳင္အဆုိင္ရွာေဖြဖို႔ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ပင္လယ္ရပ္ျခား ကုန္သြယ္ေရးကို အေၾကာင္းျပဳလို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာခဲ့တယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္မွာ နဂိုက တိုးတက္ေနတဲ့ အေရွ႕တရုတ္ျပည္ဟာ တခါးပိတ္စီးပြားေရးစနစ္ က်င့္သံံုးရင္းနဲ႔ ဖြံ႔ျဖိဳးမွႈ ရပ္တန္႔ေနခဲ့တယ္)။

၂။   သိပၸံပညာတိုးတက္လာမႈ - ၁၆ နဲ႔ ၁၇ ရာစုေတြမွာ ဥေရာပမွာ သိပၸံပညာတုိးတက္ က်ယ္ျပန္႔လာသေလာက္ သတင္းအခ်က္ေတြလည္း လြတ္လပ္စြာ ခြင့္ျပဳထားခဲ့တယ္။ သိပၸံပညာရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ တျခားက႑ေတြမွာ တုိးတက္လာသလိုပဲ လက္နက္ေတြမွာလည္း ေခတ္မီွလာခဲ့ပါတယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္မွာ အေရွ႔က ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးသား မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ သတင္းအခ်က္အလက္ စီးဆင္းခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားခဲ့ရင္း ေခတ္ေနာက္က်ခဲ့တယ္)။

၃။    ပစၥည္းဥစၥာ ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ကို ဥပေဒအရ အကာအကြယ္ေပးထားမႈ - တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈနဲ႔ ဒီမုိကေရစီက အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္အေမရိကမွာ ရွိခဲ့တဲ့ ဒီမုိကေရစီ၊ တရားဥပေဒစိုးမုိးမႈနဲ႔ ပစၥည္းပိုင္ဆုိင္ခြင့္ကို က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ အင္ပါယာဟာ ေတာင္အေမရိကမွာရွိတဲ့ အာဏာပိုင္စနစ္နဲ႔ ပစၥည္းပိုင္ဆုိင္ခြင့္ကို အားေပးတဲ့ စပိန္အင္ပါယာထက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။

၄။   ေဆးသိပၸံပညာတိုးတက္မႈ - ၁၉ နဲ႔ ၂၀ ရာစုမွာ ေဆးပညာ အလြန္အမင္း တိုးတက္လာတဲ့ အေျခအေနက အင္ပါယာ ထူေထာင္ေရးအတြက္ အဓိက အားကိုးအားထားစရာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။

၅။  ေစ်းကြက္၀ါဒႏွင့္ စားသံုးသူ၀ါဒ ထြန္းကားလာမႈ - ၁၈နဲ႔ ၁၉ ရာစု အဂၤလန္မွာ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးက ေစ်းကြက္၀ါဒနဲ႔ စားသံုးသူ၀ါဒဟာ တားဆီးမရေတာ့ဘဲ ကမၻာတလႊား ျပန္႔ႏွံ႔သြားခဲ့တယ္။

၆။   အလုပ္ၾကိဳးစားမွႈ - ခရစ္ယာန္ဘာသာတရားမွာ ဂုိဏ္းကြဲတခုျဖစ္တဲ့ ပိုရိုတက္စတင္႔၀ါဒ ဟာ အလုပ္ႀကိဳးစားမႈကို အားေပးပါတယ္။ ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက တရုတ္ျပည္ တိုးတက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းထဲမွာ ပရိုတက္စတင္႔ အယူ၀ါဒ ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကလည္း အေၾကာင္းတရားတခုအျဖစ္ ဆုိထားတာပါ။

တကယ္တမ္း ၁၅ ရာစုမွာ ကမၻာ့အေရွ႕ျခမ္းဟာ ဥေရာပထက္ ယဥ္ေက်းမႈအရ ေရွ႔တန္းေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ၿမိဳ႔ျပဟာ အာရွက တရုတ္ျပည္မွာရွိခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အႀကီးဆံုး ၿမိဳ႕ ၁၀ ၿမိဳ႕ကို လက္ခ်ဳိးေရၾကည့္လုိက္ရင္ ဥေရာပမွာ ျပင္သစ္ရဲ႕ ပါရီျမိဳ႕က လြဲလို႔ က်န္ၿမိဳ႕ေတြ အားလံုးဟာ အာရွကခ်ည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၁၉၀၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာေတာ့ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ၿမိဳ႕ျပ ၁၀ ခုကို ျပန္ေရတြက္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာ အာရွက (ဂ်ပန္က) တိုက်ဳိ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ပဲ စာရင္းမွာပါၿပီး က်န္အားလံုးဟာ အေနာက္က ၿမိဳ႔ျပေတြ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ 

ဒီလိုျဖစ္သြားေအာင္ အထက္က ၆ ခ်က္က အေျခအေနေတြ ကို ေျပာင္းျပန္လွန္ပစ္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က အဲဒီအခ်ိန္က အာရွက တခုတည္းေသာ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တုိးတက္ေနရတဲ့ အေၾကာင္းက အေနာက္ရဲ႕ အင္စတီက်ဴးရွင္းေမာ္ဒယ္ေတြကို အဲဒီကတည္းက ပုံတူကူးခ်ခဲ့တာေၾကာင့္လို ဆုိတာပါ။ သူ႔စကားအတုိင္းဆုိရရင္ ဂ်ပန္ဟာ အေနာက္တုိင္းရဲ႕ Application ေတြကို Download ဆြဲခ်ခဲ့တယ္။

အခုလက္ရွိ အာရွမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေနပါတယ္ဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းဟာလည္း အေနာက္ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေမာ္ဒယ္ေတြ (အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြကို) အနည္းနဲ႔ အမ်ား ပံုတူကူးရင္း ရလာတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြလို႔ ဆုိပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ တခ်က္ေထာက္ျပတာက ဘယ္လို ယဥ္ေက်းမႈမွာမဆို အင္စတီက်ဴးရွင္း ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဆိုရင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ၂၀ ရာစုမွာပဲ ဆန္႔က်င္ဘက္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔စခန္းသြားခဲ့တဲ့ ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ အေရွ႕နဲ႔အေနာက္ ဂ်ာမနီ၊ တရုတ္ျပည္မွာ ျပည္မနဲ႔ အျပင္ဘက္မွာ အေျခအေနေတြကို ဥပမာ ေပးထားပါတယ္။

ယဥ္ေက်းမႈအရ အနည္းနဲ႔ အမ်ားတူတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုမွာ တျခမ္းကို ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ ခ်ေပးၿပီး၊ ေနာက္တျခမ္းကို အရင္းရွင္ စနစ္ခ်ေပးလိုက္ရင္ မတူတဲ့ ရလဒ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္တာကို ေထာက္ျပထားပါတယ္။

Civilizationဟာ အေနာက္တုိင္းသားသမုိင္းဆရာ တေယာက္က အေနာက္က ေရႊထီးေဆာင္းခဲ့တဲ့ အတိတ္ သမုိင္းကို ျပန္တူးဆြၿပီး အေနာက္ကမၻာရဲ႕ က်ဆံုးခန္းအေပၚ စိုးရိမ္ေသာကနဲ႔ လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကို လႈပ္ႏွုိးဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ စာအုပ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ သမုိင္းကို ေလးေလးနက္နက္ သင္ဖုိ႔ အေရးတႀကီး တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀၀ လံုးလံုး အေနာက္ဟာ အထက္က အားေကာင္းခ်က္ေတြနဲ႔ ကမၻာႀကီးကို စိုးမိုးခဲ့သလုိ၊ အခုုအခ်ိန္မွာ အဲဒီ အားေကာင္းခ်က္တခ်ဳိ႕က အေရွ႔ျခမ္းက ပံုတူ ကူးခ်ၿပီး ထပ္က်ပ္မခြာ ေနာက္က လိုက္လာၾကတဲ့အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ အေနာက္ကေတာ့ ဒါေတြကို တန္ဖုိးထားရ ေကာင္းမွန္း မသိျဖစ္ေနတယ္လို႔ဆုိထားပါတယ္။

အဲဒီကေန အၿမဲတမ္း ေခတ္ေနာက္က်တတ္တဲ့ အေရွ႕တုိင္းက ျမန္မာျပည္အတြက္ ေတြးစရာတခ်ဳိ႕ ရလာပါတယ္။ နီးလ္ဖာဂူဆန္ရဲ႕ ေအာင္ျမင္ျခင္းအေၾကာင္း (၆) ခ်က္ကို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးဓေလ့၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့အေပၚ တင္ၾကည့္ပါတယ္။

ဥေရာပမွာ ၁၆ ရာစုကေန ၁၉ ရာစုအထိ အခ်ိန္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဘုရင့္ေနာင္ရဲ႕ ဒုတိယျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္နဲ႔ အေလာင္းမင္းတရားရဲ႕ တတိယ ျမန္မာႏုိ္င္ငံေတာ္ ေခတ္တို႔နဲ႔ ေခတ္ျပိဳင္ျဖစ္ဖုိ႔ မ်ားပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံေတာ္ေတြဟာ သူ႔ေခတ္နဲ႔ သူအေလွ်ာက္ က်ယ္၀န္းတဲ့ အင္ပါယာေတြ (ထုိင္းနဲ႔ မေလးရွားအထိလို႔ အဆုိရွိပါတယ္) လက္နက္လက္ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ (နံပါတ္ ၂)

ဒါေပမယ့္ ဖာဂူဆန္ ေထာက္ျပတဲ့ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး တျခား Application ေတြျဖစ္တဲ့ အျပိဳင္အဆုိင္စိတ္ဓာတ္၊ သို႔မဟုတ္ အန္ၾတာပရာေနာ္ စိတ္ဓာတ္ (သို႔) စြန္႔ဦးတီထြင္စိတ္ဓာတ္၊ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး၊ သိပၸံပညာ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ဒီမုိကေရစီ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြေတာ့ ထြန္းကားခဲ့ပံု မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးမွာ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ နံပါတ္ (၆) နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ားစု ကိုးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာက အလုပ္ၾကိဳးစားတာကို အားေပးတာထက္ ရသမွ်နဲ႔ တင္းတိမ္ေရာင့္ရဲဖို႔ ဆံုးမတဲ့ ဘာသာတရားျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့သမုိင္းကေန တုိင္းျပည္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ ဘယ္လို Application မ်ဳိးကို Download ယူလုိ႔ ရမလဲလို႔ စဥ္းစားၾကည့္တဲ့အခါမွာ အေတာ္ေလး အားငယ္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ျမန္မာဘုရင္ေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေတာ္ေတြ Civilization ထဲကေန အားကိုး အားထားျပဳေလာက္တဲ့ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးေမာ္ဒယ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး။

ရွိတယ္္ဆုိရင္ အကိုးအကားနဲ႔ ေထာက္ျပရင္ အနာဂတ္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အက်ဳိးရွိမွာပါပဲ။ ဒီလုိမဟုတ္ဘဲ မရွိကို အရွိလုပ္ၿပီး၊ (ေနျပည္ေတာ္က ရုပ္ထုလိုမ်ဳိးေတြထုျပီး) ၾကံဖန္ဂုဏ္ယူ၊ ကိုလိုနီစနစ္နယ္ခ်ဲ႔ကို လက္ျငိဳးထုိး အျပစ္ဖို႔ရံုေလာက္နဲ႔ေတာ့ တုိင္းျပည္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အက်ဳိးမမ်ား လွပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ဗုဒၶဘာသာမွာလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ေတြ ရွိမယ္ဆုိရင္ ဆရာေတာ္သံဃာေတာ္ေတြ က ေဖာ္ထုတ္ ေဟာၾကားေပးဖို႔ ေကာင္းတယ္လို႔ ေတြးမိပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ အားတက္စရာလုိပဲ ဆုိဆို၊ စိတ္မေကာင္းစရာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေျပာစရာ တခ်က္ေတာ့ ရွိပါတယ္။ မၾကာခင္တုန္းပဲ တရုတ္ႏုိင္ငံ ဆင္၀ွါတကၠသိုလ္က သမုိင္း ပါေမာကၡ Qin Huiက ျမန္မာျပည္ဟာ စစ္အာဏာရွင္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ သက္ဆုိးရွည္ခဲ့တယ္ ဆုိေပမယ့္ အေရွ႕တုိင္းထက္ အေနာက္တိုင္း အေတြးအေခၚေတြလႊမ္းမိုးေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း လို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရးရျပီးစကေန ၁၉၆၂ ခုႏွစ္အထိ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ က်င့္သံုးခဲ့တာ၊ ၁၉၈၈ ဒီမုိကေရစီေတာင္းဆုိတဲ့ အေရးေတာ္ပံုၾကီးနဲ႔ ၁၉၉၀ အတိတ္ကို လြမ္းစိတ္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္မယ့္ ပါတီကို တခဲနက္ မဲေပးလုိက္တာေတြကို သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

ဒီအခ်က္အရဆုိရင္ ျမန္မာျပည္အတြက္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးေမာ္ဒယ္ဟာ ကိုလိုနီေခတ္ကတည္းက အဂၤလိပ္ဆီကေန အကန္႔အသတ္နဲ႔ ရထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကာင့္ အဆက္ျပတ္ခဲ့တယ္ပဲ ဆုိဆို ေခတ္သစ္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရး Application ေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈ (Civilization) နဲ႔ အစိမ္းသက္သက္ေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။

Civilization စာအုပ္ဟာ အေနာက္တုိင္းသား သမုိင္းဆရာ နီးလ္ဖာဂူဆန္ က အေနာက္က လက္ရည္နိမ့္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကုိက္ၿပီး တခ်ိန္က ဘယ္လိုနည္းေတြသံုးျပီး ကမၻာၾကီးကို လႊမ္းမုိးခဲ့သလဲဆုိတာကို မီးေမာင္းထုိးျပရင္း သမုိင္းကို ေလးေလးနက္နက္ သင္ဖို႔ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကို တိုက္တြန္းထားတဲ့ စာအုပ္ပါပဲ။  

ဒီကေန စဥ္းစားမိတာက က်ေနာ္တုိ႔ ဆီမွာလည္း သမုိင္းလိမ္ေတြမဟုတ္ဘဲ၊ သမုိင္းအမွန္အတုိင္း၊ အတိတ္ကေန ဒီေန႔အထိ ျမန္မာေတြ ဘာလို႔ က်ဆံုး ေနရသလဲဆုိတာကို သင္ခန္းစာယူႏိုင္မယ့္ သမုိင္းသင္ၾကားေရးမ်ဳိး လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါမွ အနာဂတ္ တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အက်ဳိးမ်ားမယ့္ သမုိင္းသင္ၾကားေရး ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေတြးမိပါတယ္။

ေနသြင္

ဒီေနရာ က ကူးယူေဖာ္ျပပါတယ္။

အဂၤလိပ္စကားေျပာပိုေကာင္းေစရန္နည္းလမ္းမ်ား (အပိုင္း-၂)

အရင္တစ္ပတ္က နည္းလမ္းတစ္ခ်ိဳ႕ေရးခဲ့ပါတယ္။ post တစ္ခုတည္းအျပတ္ေရးဖို႔ မအားတာက တစ္ေၾကာင္း၊ မိမိအပ်င္းနည္းနည္းထူတာက တစ္ေၾကာင္း၊ အင္တာနက္ဆိုင္ မေရာက္ျဖစ္တာက တစ္ေၾကာင္း ၊ ေရာက္ျပန္ေတာ့ connection မေကာင္းတာက တစ္ေၾကာင္း၊... အေၾကာင္းေတြ မ်ားလြန္းလို႔ ကၽြန္ေတာ္လည္း typical Myanmar တစ္ေယာက္ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီ post မွာေတာ့ အရင္တစ္ေခါက္က က်န္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းအရာေလးေတြကိုတင္ျပပါ့မယ္။

ေ၀ါဟာရအေရးအႀကီးဆံုး

Linguistic လို႔ေခၚတဲ့ သိပၸံပညာကို ကိုးကားၿပီးေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာသာစကား တစ္ခုဟာ အသံေတြနဲ႔ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ ၄င္းအသံေတြကို မွ အကၡရာ (character) မ်ားနဲ႔ ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပၿပီး အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ အသံအစုအဖြဲ႕တစ္ခုကို ေ၀ါဟာရ ဟု ရည္ညႊန္းၾက ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘာသာစကားကို ေလ့လာျခင္းဟာ အေျခခံအားျဖင့္ အသံေတြကို မွတ္မိျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ အသံထြက္ျခင္း၊ တစ္နည္းမဟုတ္ ေ၀ါဟာရေတြကိုမွတ္မိျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ သီကံုး ဖြဲ႕ႏြဲ႕ျခင္း ဟုဆိုခ်င္ပါတယ္။

အပိုင္း-၁ တြင္ ဘာသာစကား ေျပာရျခင္း၏အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဆက္သြယ္မႈ ျပဳရန္ ဟု တင္ၿပခဲ့ပါသည္။ ၄င္းသည္ အေျခခံအခ်က္သာျဖစ္သည္ကို မေမ့သင့္ပါ။ ဘာသာစကား သံုးရျခင္းတြင္ တျခားရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားစြာလည္း ရွိပါေသးသည္။

ဥပမာ - မၾကာေသးခင္ကမွ ရင္းႏွီးသြားၾကေသာ ေကာင္မေလးက ေကာင္ေလးကို “သူ႔မွာ စိတ္ပူရမယ့္သူရွိလို႔လား” ဟု ေမးလိုက္ျခင္းသည္ ဘာကို ဆိုလိုေၾကာင္း ျမန္မာစကား ေျပာတတ္သူတိုင္း သိၾကမွာမလြဲပါ။ စကားပရိယာယ္ ဆိုသည့္အတိုင္း မိမိေျပာခ်င္တာကို ထိထိမိမိရွိဖို႔ စကားလံုးေရြးခ်ယ္မႈ မွန္ကန္ရပါမည္။ ကိုယ္လိုရင္းကိုေျပာႏိုင္ဖို႔ ေ၀ါဟာရၾကြယ္၀မႈရွိရပါမည္။ ေအာက္ပါ၀ါက်မ်ားမွာ အေျခခံဆိုလိုရင္း တူညီေသာ္လည္း ေျပာသူ၏ခံစားခ်က္ ကို ေဖာ္ျပႏိုင္မႈ ကြာျခားၾကပါသည္။

ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို ႀကိဳက္သည္။

I like learning languages.

ဘာသာစကားေလ့လာဖုိ႔ စိတ္၀င္စားသည္။

I am interested in learning languages.

ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို စိတ္အားထက္သန္သည္။

I am keen on learning languages.

ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို ႐ူးသြပ္သည္။

I am crazy about learning languages.

ကိုယ့္မွာ ေ၀ါဟာရမၾကြယ္၀ပါက ကိုယ္ေျပာခ်င္သည့္အဓိပၸါယ္ေရာက္ဖို႔ မလြယ္ကူပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀ါဟာရၾကြယ္၀ေနေစရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ စုေဆာင္းေလ့လာသင့္ပါသည္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္မွာေျပာခ်င္တ့ဲ စကားလံုးရွာမရလွ်င္ေကာ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြရွိပါသလဲ။

ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့စကားလံုးကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုနည္းသံုးပါ။ (Paraphrasing)

ဆိုၾကပါဆို႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစကားေျပာရာမွာ “ဆင္” ဆိုတဲ့စကားလံုးကို သင္မသိလွ်င္ေကာ၊ “အေကာင္အႀကီးႀကီးဗ်ာ၊ နားရြက္ႀကီးႀကီး၊ ႏွာေမာင္းရွည္ရွည္နဲ႔၊ အစြယ္လည္းရွိတယ္၊ သစ္ဆြဲရာမွသံုးတယ္“ လို႔ေျပာလိုက္ရင္ တစ္ဖက္သား နားမလည္ႏိုင္ဘူးလား။ ဒီေတာ့ သူက “ဆင္” လို႔ေခၚေၾကာင္း ကိုယ့္ကို မေျပာႏိုင္ဘူးလား။ ဒီဥပမာက လြယ္လြန္းလို႔ သတိမထားမိ ၾကတာပါ။ ထို႔အတူ အဂၤလိပ္စကားေျပာတဲ့အခါမွာ “elephant” ဆိုတဲ့စကားလံုးကို မသိရင္ ေကာဒီနည္း လမ္းကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ “Er... what do you call that animal? ... It’s big and grey. It has big ears, long nose and long teeth, used for pulling trees.” သဒၵါနည္းအရ မွန္ခ်င္မွ မွန္ေပမယ့္ တစ္ဖက္နားေထာင္သူက ကိုယ္ဘာကို ဆိုလိုလဲဆိုတာ တန္းကနဲ သိသြား မွာမလြဲပါဘူး။ လက္ဟန္ေျခဟန္ကေလးပါပါရင္ေတာ့ ပိုအဆင္ေျပပါလိမ့္ မယ္။

ေနာက္တစ္မ်ိဳးေျပာင္းေျပာပါ (start the sentence again)

စကားေျပာေနရင္းနဲ႔ ကိုယ္က စကားလံုးတစ္လံုးကိုမသိလို႔ ရပ္လိုက္ရင္ နားေထာင္ေနတဲ့သူက လည္းရပ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။ စဥ္းစားခ်ိန္ရေအာင္ ဒီလိုလည္းလုပ္လို႔ရပါသည္။ “ကၽြန္ေတာ္ ဘာ ေျပာေနပါလိမ့္” ‘What was I saying?”. နားေထာင္ေနသူက ကိုယ့္ထက္ အဂၤလိပ္စာပိုတတ္ သူျဖစ္ေနပါက သူ႔ရဲ႕အကူအညီေတာင္းႏိုင္ပါတယ္။

“How can I say this?” တစ္ဖက္လူက ျမန္မာလိုေရာ အဂၤလိပ္လိုပါ တတ္ကၽြမ္းသူျဖစ္ပါက ဒီလို ေမးႏိုင္ပါတယ္။ “How do you say x x x in English?” တစ္ခါတစ္ရံ အဂၤလိပ္လို ေရးရာ၊ ေျပာရာမွာ ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့၀ါက်က မွန္မမွန္ မေသခ်ာဘူးဆို လွ်င္ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ေျပာင္းေျပာတာ အေကာင္းဆံုးပါ။

အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ ေလသံနဲ႔ေျပာမွာလား၊ ငါးပိသံနဲ႔ေျပာမွာလား၊

သင္ ကိုဖီအာနန္ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာ၊ ဘန္ကီမြန္းအဂၤလိပ္စကားေျပာတာ ၾကားဖူး ပါသလား။ ၾကားဖူးလွ်င္ေတာ့ ညံ့လိုက္တဲ့လူေတြကြာ။ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာ မပီကလာ ပီကလာနဲ႔ လို႔ ကဲ့ရဲ႕မိမွာအမွန္ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ လူညံ့ေတြမဟုတ္႐ံုမက ကမၻာ့အေတာ္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္မ်ားထဲအပါအ၀င္ပင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆိုလွ်င္ ဘာေတြလြဲေနလဲ။ လြဲေနတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခံယူထားသည့္ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ သေဘာထားတစ္ခ်ိဳ႕ပင္ ျဖစ္ပါသည္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဂၤလိပ္စကားေျပာေလ့က်င့္ရာတြင္ တကယ့္ အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္လူမ်ိဳးတို႔ေျပာေသာေလသံအတိုင္း လုိက္၍ေျပာတတ္ခ်င္ၾကပါသည္။ ထိုအတိုင္း လည္း ေလ့က်င့္ၾကပါသည္။ သူတို႔အတိုင္းေျပာႏိုင္လွ်င္ေတာ့အေကာင္းဆံုးပါ။ ဗမာစကား ေျပာသူမ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္စာရွိ အသံထြက္အမ်ားစုသည္ တုပေျပာဆိုရန္မခက္လွပါ။ ဒါေပမယ့္ တူခ်င္သူမ်ားအတြက္ တမင္တကာ မတူတူေအာင္ လုပ္ႀကံေျပာဆိုပါက နားေထာင္ သူမ်ားအဖို႔ နားခါးလွသည္ကို ႀကံဳဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ accent ဆိုုတာကိုအလြယ္ဆံုး ဥပမာျပရရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစကားကို ရခိုင္လူမ်ိဳးကေျပာတဲ့အခါ ရခိုင္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္၊ ရွမ္းကလည္း ရွမ္းသံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္၊ ကရင္ကလည္း ကရင္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ စြဲၿမဲ ေနတဲ့ ေလယူေလသိမ္း ကို accent လို႔ေခၚလို႔ရႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ pronunciation ကေတာ့ စာလံုး တစ္လံုးခ်င္းရဲ႕ အသံထြက္မွန္ကန္မႈ ကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ accent ကလူမ်ိဳး၊ ဇာတိ ဂုဏ္ကို ျပဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မလို႔လဲ ကိုဖီအာနန္တို႔ ဘန္ကီမြန္းတို႔ အာဖရိကန္ေလသံ၊ ကိုရီးယားေလသံကို မစြန္႔လႊတ္ပဲ မိမိေလယူေလသိမ္းအတိုင္းေျပာၾကတာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဲ႕ငါးပိသံက အာဖရိက ေျပာင္းဖူးသံ၊ ကိုရီးယား ကင္မ္ခ်ီ သံ ထက္ေတာ့ အမ်ားႀကီးသာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားက အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ ေလသံနဲ႔ တူေအာင္ မေျပာႏုိင္ရင္လည္း ကိစၥမရွိပါ။ အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနပါနဲ႔ ေတာ့။ ငါးပိသံနဲ႔ပဲ ဂုဏ္ယူစြာ အဂၤလိပ္စကားကို ေရေရ လည္လည္ ေျပာၾကပါစို႔။

အသံထြက္ကအေရးႀကီး

အထက္မွာ ေလယူေလသိမ္းအေၾကာင္းတင္ျပၿပီးပါၿပီ။ အသံထြက္ကေတာ့ ဘာသာစကား တစ္ခုရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပိုင္းပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အသံထြက္မွားလွ်င္ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူမႈ လြဲသြားတတ္လို႔ပါ။ သာမာန္စကား ေျပာၾကရာမွာေတာ့ အသံထြက္မွားသြားလွ်င္ သိပ္ျပႆနာ မရွိႏိုင္ေပမယ့္ အမွားမခံတဲ့ ကိစၥေတြမွာ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေအာက္ပါ ၀ါက်ေလးႏွစ္ခုကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။

”ဒါကၽြန္ေတာ့္အတြက္ဒီေန႔အဖို႔ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ပဲ။ ”

စာသင္သားအမ်ားစုကေတာ့ last time ကို “လတ္စ္တိုင္းမ္” လို႔ ထြက္ၾကေတာ့တာပဲ။ ဒီမွာတင္ မ်က္ႏွာပူစရာေတြျဖစ္ေတာ့မွာပဲ။ အသံထြက္အမွန္က “လားစ္တိုင္းမ္” ျဖစ္ရမွာ။ အေျပာခံရတဲ အဂၤလိပ္ႀကီး ျပဳံးစိစိနဲ႔ အၾကည့္ခံရေတာ့မယ္။ ေျပာတဲ့သူက မိန္းကေလး၊ နားေထာင္တဲ့ သူက ေယာက္်ားေလးဆိုရင္. . .ေတြးၾကည့္ေပေတာ့။

“This is my last time for today.” ကေန “This is my lust time for today.” ျဖစ္သြား ေရာခင္ဗ်ာ။

အသံထြက္ဘာေၾကာင့္မွားသလဲဆိုတာကိုေလ့လာၾကည့္ေတာ့ အမွားကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ၾကတာက တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ငယ္စဥ္ေက်ာင္းေနကတည္းက အလြယ္တကူ ထြက္ခဲ့ၾကတဲ့ အသံက ႀကီးလာတဲ့အထိစြဲသြားပါတယ္။ အဘိဓာန္မွာ အသံထြက္ သေကၤတေတြကို ဖတ္တတ္တဲ့အခ်ိန္အထိ မိမိကိုယ္ကိုယ္မွန္ေနတုန္းပါပဲ။ သူမ်ားအသံထြက္အမွန္ကိုၾကားရ ရင္လည္း သူ႔အသံထြက္က မွားေနတယ္လို႔ စိတ္ကထင္တယ္။

တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ျငင္းၾက၊ ခုန္ၾက၊ မခံခ်င္လို႔ အဘိဓါန္လွန္ၾကည့္မွ ကိုယ္မွားမွန္းသိတာ မနည္းပါဘူး။ ေအာက္ပါစကားလံုးမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ေပးထားတဲ့ အတိုင္း အသံထြက္ေနရင္ေတာ့ အဘိဓါန္ လွန္ၾကည့္ပါေတာ့လို႔တိုက္တြန္းပါရေစ။ ျမန္မာအမ်ားစုထြက္တတ္တဲ့အသံေတြပါပဲ။အဂၤလိပ္ ေတြနားလည္မွာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။

Vinyl (ဗင္ႏိုင္းလ္)

quay (ေကြး) 

elite (အီလိုက္) 

war (၀ါး)

ေလးစားစြာျဖင့္

ဇာနည္(MyWay!)

ဒီေနရာက ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။

အဂၤလိပ္စကားေျပာပိုေကာင္းေစရန္နည္းလမ္းမ်ား (အပိုင္း-၁)

ယေန႔ေခတ္မွာ လူတိုင္းကိုေမးလိုက္။ ဘာလုပ္ေနလဲ “အဂၤလိပ္ စပီကင္ တက္ေနတယ္” ဟူသည့္အေျဖကို ညံညံစီစီ ၾကားေနရသည္။ အဂၤလိပ္စာ၏အေရးႀကီးပံုကို လူတိုင္း သေဘာေပါက္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္ကလို ကၽြန္လုပ္ခ်င္သည့္သူမ်ားအတြက္ စာႏွင့္ စကားဟု ယိုးစြပ္သည့္ေခတ္မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။

သူသူငွာငွာ အဂၤလိပ္စကားေျပာတတ္ခ်င္ ၾကသည္။ အဂၤလိပ္လို ဒြတ္ဒက္ရႊတ္ရွက္ ႏွင့္ေျပာေန သူတစ္ေယာက္ကို ျမင္ရၾကားရတိုင္း သူတို႔လို ေျပာတတ္ခ်င္စိတ္ေတြ တဖြားဖြားေပၚလာ တတ္ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဟိုသင္တန္း ဒီသင္ တန္းေတြကို ေစ်းႀကီးေပးၿပီး တက္ၾက ျပန္သည္။ သင္တန္းေတြကလည္း သင္ေပးၾကပါသည္။

ဒါေပမယ့္ တကယ့္တစ္ကယ္ ၿမိဳ႕ထဲမွာ တိုးရစ္တစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကို အိမ္သာ ဘယ္ေနရာ မွာရွိသလဲလို႔ လာလည္းေမးေရာ ရင္ေတြတဒိန္းဒိန္းခုန္၊ ပါးစပ္က အာေစးထည့္ထားသလို ေျပာမထြက္၊ တိုးရစ္က တစ္လံုးခ်င္း အသံအက်ယ္ႀကီး ထြက္ေျပာတာကိုလည္း နားမလည္၊ အင္း- အဲ လုပ္ရင္း ကိုယ္ေျပာခ်င္တာက တစ္မ်ိဳး၊ တစ္ကယ္ ညႊန္ျပလိုက္တာက တစ္ျခားန႔ဲ ဧည့္သည္ လည္း ေရာက္ခ်င္ရာေရာက္။ ေနာက္ပိုင္း ေသြးေအးသြားသည့္အခ်ိန္ျပန္ စဥ္းစားလိုက္မွ ငါ ဒီလို ေျပာလိုက္ရင္ရတာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီလိုေျပာဖို႔ သတိမရခဲ့ရတာလဲ ဟု မေၾကမခ်မ္းႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပစ္တင္ရသည့္အျဖစ္မ်ိဳး ႀကံဳဖူးၾကမည္ ထင္ပါသည္။

မိမိတစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါ။ စာသင္သားအမ်ားစုျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္စကားကို သြက္သြက္လက္လက္ႏွင့္ ကိုယ္ေျပာတာကို သူမ်ားနားလည္၊ သူမ်ားေျပာတာကိုလည္း ကိုယ္ကနားလည္ ျဖစ္ခ်င္ပါက ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားက မိမိဆႏၵမ်ားကို ျဖည့္ဆည္း ေပးႏုိင္ပါလိမ့္မည္။

အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကို ဘာေၾကာင့္တတ္ခ်င္ရတာလဲ

အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေပးေနတဲ့ ဆရာတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဒီေမးခြန္းကို သင္တန္းသား မ်ားစြာကို အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေမးခဲ့ဖူးပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ အင္မတန္ေယ်ဘုယ် က်တဲ့ အေျဖ ကိုပဲေပးတတ္ၾကပါတယ္။

”အဂၤလိပ္လိုေျပာတတ္ခ်င္လို႔” ”I want to speak English.”

”အဂၤလိပ္စာတိုးတက္ခ်င္လို႔” ”I want to improve my English.”

”အဂၤလိပ္စာက ႏိုင္ငံတကာသံုးဘာသာျဖစ္လို႔” ”... because English is an international language.”

နည္းနည္းေလးတိုးတက္တဲ့ တပည့္ေတြကေတာ့ . . .

”အလုပ္အတြက္လိုအပ္လို႕” ”I need it for my job.”

”ပညာေရးအတြက္ လိုအပ္လို႔” ”I need it for my study.”

ဒီအေျဖေတြမွားသလားဆိုေတာ့ မမွားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မျပည့္စံုပါဘူး။ အဂၤလိပ္စကားကို ေျပာ တတ္ခ်င္လို႕ ဆိုတဲ့သူကို ဘာလို႔ေျပာတတ္ခ်င္ရတာလဲ။ ဘယ္လိုေျပာခ်င္တာလဲ၊ ဘာအတြက္ ေျပာမွာလဲ၊ ဘယ္ေနရာမွာေျပာမွာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ေျပာတတ္ခ်င္တာလဲ စတဲ့ေမးခြန္းေတြ ဆက္ေမးလွ်င္ေတာ့ ေရေရရာရာမရွိဘဲ ဟိုလိုလိုဒီလိုလိုအေျဖေတြသာ ရတတ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဘာျဖစ္လို႔ အဂၤလိပ္စကားေၿပာခ်င္ရတာလဲဆိုတာကို မိမိကိုယ္မိမိသိေအာင္ ဦးစြာ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး ေလ့လာရမည့္ နည္းစနစ္ ကြဲျပားသြား ႏိုင္ေၾကာင္းသေဘာေပါက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားကိုေစ်းသြား၀ယ္မယ့္သူတစ္ေယာက္အတြက္သင္ခန္းစာနဲ႔ ေက်ာင္းသြားတက္မယ့္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားစြမ္းရည္ လိုအပ္ခ်က္ ဘယ္လိုမွ မတူႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ၄င္းစြမ္းရည္ေတြ တတ္ကၽြမ္းေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားရမည့္နည္းနာ ေတြလည္း ကြဲျပားမည္ဆိုတာ သိသာလွပါတယ္။

မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္ရဲ၀ံ့ပါ။

စကားေျပာရျခင္း၏ အေျခခံအက်ဆံုးႏွင့္အဓိကအက်ဆံုး ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ “ဆက္သြယ္ျခင္း” သတင္းေပးဖို႔ /ယူဖို႔ အတြက္ျဖစ္သည္။ (communication purpose) မိမိအဂၤလိပ္လို ေျပာတတ္ေၾကာင္း ၾကြား၀ါဖို႔မဟုတ္၊ ဂုဏ္ယူဖို႔ မဟုတ္။ (စာဖတ္သူအေနျဖင့္ ေခတၲရပ္၍ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ မွန္သည္ဟုယူဆပါက ဆက္ဖတ္ပါ။)

ကိုယ္ေျပာတာ၊ ေရးတာမွန္သမွ် အေကာင္းဆံုးျဖစ္ခ်င္လွ်င္ ရွိတ္စပီးယားထံမွာ သင္ယူပါ။

            သင္ဟာ ရွိတ္စပီးယားမဟုတ္ပါ။ မတ္တြိန္းမဟုတ္ပါ။ ဂ်က္လန္ဒန္မဟုတ္ပါ။ ဂ်ိန္းေအာ္စတင္ မဟုတ္ပါ။

သင္သည္ သာမန္ အဂၤလိပ္စာေလ့လာသူတစ္ဦးသာျဖစ္သည္။ သူတို႔ကဲ့သို႔ အေျပာင္ေျမာက္ ဆံုးစကားေျပ သို႔မဟုတ္ အေျပာစကားမ်ိဳး ဖန္တီးရန္သင့္မွာ တာ၀န္မရွိပါ။ သင့္မွာ မွားႏႈိုင္ခြင့္ ရွိပါသည္။ မွားမွာကို မေၾကာက္ပါႏွင့္။ အမွားေတြ႕ဖူးမွ အမွန္ကိုသိပါမည္။ အမွားကို ေၾကာက္ေနပါက သင္ဘာမွ် ဖန္တီးဖို႔ သတၲိရွိမည္ မဟုတ္ပါ။ Guiora (1973) ဆိုတဲ့ပညာရွင္ ကေတာ့ ၄င္းျဖစ္စဥ္မ်ိဳးကို ego permeability မရွိျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ စကားသြက္သြက္ လက္လက္ ေျပာခ်င္ရင္ လူေရွ႕ သူေရွ႕မွာ ေျပာရဲဖို႔အားေမြးထားပါ။

(ခၽြင္းခ်က္။ ပင္ကိုယ္က ႏႈတ္နည္းသူ၊ အရွက္အေၾကာက္ႀကီးသူေတြအဖို႔ ကိုယ့္မိခင္ဘာသာ စကားနဲ႔ေတာင္ ေျပာရဆိုရမွာခက္ေနၾကေတာ့ အဂၤလိပ္လို ဆိုလွ်င္ေတာ့ အင္မတန္၀န္ေလးစ ရာပင္။ ထိုသူမ်ားအတြက္ေတာ့ သီးျခားေရးပါမည္။)

မွန္ဖို႔အဓိကလား သြက္ဖို႔အဓိကလား (Accuracy vs Fluency)

တကၠသိုလ္က အဂၤလိပ္စာ ကထိကတစ္ေယာက္။ စာေရးလွ်င္တစ္လံုးမွမွား၊ စကားေျပာလွ်င္ ေတာ စာတစ္ေၾကာင္းေျပာဖို႔ မနည္းစဥ္းစားၿပီးထစ္ေငါ့ထစ္ေငါ့ေျပာရသည္။ (မယံုမရွိပါႏွင့္။ ကၽြန္ေတာ့္ ကိုယ္ေတြ႕ပါ)

သံ႐ံုးမွာလုပ္သည့္ ထမင္းခ်က္တစ္ေယာက္။ စာတစ္လံုးမွ မတတ္။ အဂၤလိပ္လို ေျပာလွ်င္ေတာ့ ေလွ်ာကနဲ။ တကၠသိုလ္ဆရာက ထမင္းခ်က္ ေျပာသမွ် သဒၵါနည္းလမ္း မက်ဟုထင္သည္။ တကယ္လည္း မွားေနသည္။ ဒါေပမယ့္ သူက မွားေပမယ့္ သြက္သည္။ သူ႔စကားကို တစ္ဖက္ လူနားလည္သည္။ ဟိုဆရာကေတာ့ မမွား။ ဒါေပမယ့္ မသြက္။ ထစ္ေငါ့ေနေတာ့ သူေျပာသမွ် စကားကို ဆက္စပ္စဥ္းစားၿပီးနားလည္ဖို႔ တစ္ဖက္လူမွာ စိတ္မရွည္၊ နားမလည္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးမေအာင္ျမင္ (communication breakdown) ျဖစ္ရေတာ့တာေပါ့။

သြက္ဖို႔ အဓိကလား၊ မွန္ဖို႔ အဓိကလားဆိုတာ သင္ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာကို အသံုးခ် ရမည့္ အေျခအေနအေပၚ မူတည္ၿပီးသာ ဆံုးျဖတ္ရေပမည္။

ကၽြန္ေတာ္၏အယူအဆအရဆိုလွ်င္ စကားေျပာရာမွာ သြက္ ဖို႔ကအရင္ျဖစ္သင့္ပါသည္ (fluency first)။ မွန္ဖို႔ကေနာက္မွ လိုက္သင့္ပါသည္(Accuracy later)။ စာေရးလွ်င္ေတာ့ မွန္ဖို႔ႏွင့္တိက်ဖို႔က အေရးအႀကီးဆံုးဟု ၀န္ခံပါသည္။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာ တစ္ခုက သြက္သြက္လက္လက္ေျပာတတ္ျခင္းဆိုတာ ကိုယ့္ေနာက္က က်ားလိုက္သလို စကားကို အသက္မ႐ွဴဘဲေျပာခ်င္းမဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာကို သဒၵါနည္းအရ မွားေနေသာ္လည္း နားေထာင္သူ နားလည္ေအာင္ အထစ္အေငါ့မရွိ ေျပာတတ္ျခင္းကိုဆိုလိုပါတယ္။

အဂၤလိပ္စကားပဲေျပာေျပာ၊ ျမန္မာစကားပဲေျပာေျပာ၊ မိခင္ဘာသာစကားကို ေျပာသူမ်ား သဒၵါ နည္းမက်သည့္၀ါက်မ်ားကိုေျပာေနၾကသည္မွာအဆန္းမဟုတ္ပါ။ ”I don’t want no money” ကဲ့သို႔ double negative မ်ားကို ေဟာလီး၀ုဒ္၏နာမည္ႀကီးသ႐ုပ္ေဆာင္မ်ား ေျပာေနၾကပါ သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ”ဥကၠဌႀကီးအား မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေပးပါရန္......” ဆိုသည့္ စကားအမွားကို ေျပာလြန္း၍ ၾကည့္မရသည့္ ျမန္မာစာဌာနက ေန႔တိုင္း ျမန္မာစာ ျမန္မာစကား ဆိုသည့္အစီအစဥ္ကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္ ထုတ္လႊင့္ေနရသည္မဟုတ္ပါေလာ။

ထို႔ေၾကာင့္ မိခင္ဘာသာစကားကို ေျပာသူမ်ားပင္ သဒၵါ အမွား ေျပာမိသည္ဆိုပါက ကၽြန္ေတာ္ တို႔လို ႏိုင္ငံျခားဘာသာအျဖစ္ သင္ယူသူမ်ားအတြက္ အမွားဆိုတာ ေၾကာက္စရာတစ္ခု မျဖစ္သင့္ပါ။

ဒီလိုေျပာလို႔လည္း မွားခ်င္မွားပါေစ။ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာအရမ္းကာေရာ ေလွ်ာက္ေျပာရလွ်င္ ၿပီးေရာလို႔ မတိုက္တြန္းပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္တိုက္တြန္းခ်င္တာက ေျပာရဲဖို႔ကပထမ၊ ေျပာရင္းနဲ႔ မွားသြားတာကို သိၿပီး ေနာက္တစ္ခါထပ္ မမွားေတာ့ေအာင္ အမွန္ကို ေျပာတတ္ဖို႔ အဓိက (Broken English to Spoken English) ေဆာင္ပုဒ္ကုိ က်င့္သံုးေစခ်င္ပါတယ္။ ေျပာပါ။ မွားလွ်င္ျပင္ပါ။

စကားေထာက္ (fillers) မ်ားသံုးပါ။

စကားလံုးတိုင္းကို ပီပီသသနဲ႔ ေရပက္မ၀င္ေျပာသည့္စကားကို သင္ ကြက္စိပ္ေဟာဆရာႏွင့္ ဇာတ္သဘင္ေတြမွာပဲၾကားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ့္ အေျပာစကားစစ္စစ္မွာေတာ့ ရပ္တဲ့ေန ရာရပ္၊ စကားထပ္သည့္ေနရာထပ္၊ အမွားျပန္ျပင္သည့္ေနရာျပင္ စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကရတာပါ။ BBC World Service ကထုတ္တဲ့ Better Speaking ဆိုတဲ့စာအုပ္ကေလးထဲက ဥပမာတစ္ခု ကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။

“This was my dream, all my life and ... er... you know.... to serve for the match, suddenly I have a match point out of nowhere, you know.... I came here, nobody even talked about me and now I’m holding this trophy. And it’s, it’s just.... this support today is like ... er.... I mean....I was..... er... three times in the final but this, this is just unbelievable, this is too good... . ”

ဒါဟာ တကယ့္အျပင္မွာေျပာတဲ့အဂၤလိပ္စကားပါ။ သဒၵါမမွန္တဲ့၀ါက်၊ မျပည့္စံုတဲ့၀ါက်၊ ပါေပမယ့္ ဒီလိုပဲေျပာၾကတာပါ။ ခ်ေရးထားတ့ဲစာေၾကာင္းေတြကိုရြတ္ျပေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး er တို႔ you know,  I mean တို႔ စတဲ့ fillers လို႔ေခၚတဲ့စကားလံုးေလးေတြနဲ႔ ေထာက္ ၿပီးေနာက္ေျပာမယ့္ စကားအတြက္ စဥ္းစားခ်ိန္ယူသြားတာေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။

ဒါေၾကာင့္ စကားသြက္ဖို႔အတြက္ fillers ေတြကို သူ႔ေနရာႏွင့္သူ နည္းလမ္းတက် သံုးတတ္ရန္ ေလ့က်င့္ရပါမယ္။

စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းကို သူ႔အတြဲႏွင့္သူေလ့လာပါ။

Learn a language in chunks ဆိုတဲ့ ဘာသာစကားေလ့လာမႈဆိုင္ရာ အဆိုအမိန္႔ေလးကို သေဘာက်လို႔ ထည့္ေရးလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေတြ နားေထာင္ေတာ့ “coming up next...”, “thank you for watching...” စတဲ့စကားတြဲေလးေတြကို ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။ နားေထာင္တာ မ်ားလာေတာ့ နားလည္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုစကားလံုးတြဲေတြကို chunks ကိုေခၚပါတယ္။ ၄င္းကဲ့သို႔ စကားလံုး အတြဲေလးေတြကို ေလ့လာမွတ္သားထားပါက မိမိေျပာဆိုဖို႔လိုအပ္တဲ့အခါမွာ စာလံုးတစ္လံုးခ်င္း စဥ္းစားစရာမလိုဘဲနဲ႔ အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အမွားအယြင္းလည္းနည္းသြားတာေပါ့။

ေနာက္တစ္ခုက collocation လို႔ေခၚတဲ့ အတူတကြ တြဲဖက္သံုးစြဲရတဲ့ စကားလံုးေတြကိုလည္း မွတ္သားထားရပါမယ္။ do your homework လို႔ပဲသံုးေလ့ရွိၿပီး make your homework လို႔မသံုးပါဘူး။ do နဲ႔ make က ျပဳလုပ္သည္။ အတူတူပဲလို႔ ျမန္မာလိုစဥ္းစားၿပီး အဂၤလိပ္လိုဘာသာျပန္လိုက္ရင္ မွားေပလိမ့္ မည္။      

(ဆက္ေဆြးေႏြးပါမည္)

အားလံုးကိုေလးစားလ်က္

ဇာနည္(My Way)

ဒီေနရာက ကူးယူ ေဖာ္ျပပါတယ္။

ႏွစ္လိုေစသူ

“ကုိင္း … ၁၃ ႏွစ္သမီးေလးကုိ ထိေတြ႔စုိ႔ …လူစုံၿပီ”

   ကုိျမတ္၀င္လာတာနဲ႔ သက္တမ္းရင္႔ ၀ီစကီပုလင္းကုိလွမ္းရင္း ကုိေလးက ေျပာေတာ႔  ၀ီစကီဖန္ခြက္ ေရခဲ ေဆာ္ဒါဘူးေတြ  အဆင္႔သင္႔ျပင္ေပးဖုိ႔ ေမာင္ေဌးကုိ တုိးတုိး မွာရတယ္။ လူစုံေအာင္ ေစာင္႔ေနရင္း  တခ်ိဳ႕က ၀ုိင္၊ တခ်ိဳ႕က ဘီယာေသာက္ေနၾကတဲ႔အတြက္  ဘီယာခြက္ေတြကုိပါ သိမ္းလုိက္ဖုိ႔ ေျပာရတယ္။ အင္း ကေလးေတြေတာ႔ ခြက္သိမ္းရ ေဆးၾကရနဲ႔ အလုပ္မ်ားၾကဦးမွာပဲ။ တခါတခါ စဥ္းစားမိတယ္။ တခါသုံးခြက္ေတြနဲ႔ဆုိ ကေလးေတြသက္သာမွာလုိ႔။ ကုိေလး ေအာ္ဟစ္သံၾကီး အရင္ဆုံး ထြက္လာမွာ ျမင္ေယာင္မိၿပီး ေက်ာတြန္႔သြားတယ္။ သူက ဘယ္အရည္ကို ဘယ္ခြက္နဲ႔၊ ဘယ္ဟင္းကုိ ဘယ္ ဇြန္း၊ ခက္ရင္း ဆုိတာမ်ိဳးေတြ အေတာ္ အေရးထားတဲ႔သူကုိး။ ကၽြန္မကုိလည္း ထမင္း၀ုိင္း ယဥ္ေက်းမႈ ဆုိတာ တကူးတက သင္ေပးခဲ႔တဲ႔ လူပဲ။

        ၀ုိင္ခြက္ကုိင္ထားရင္း ေယာက္မကၿပဳံးၿပီး လွည္႔ၾကည္႔လုိက္တာနဲ႔ ကၽြန္မ မီးဖုိဘက္ ထြက္ခဲ႔တယ္။ ၾကက္ေၾကာ္နဲ႔ ဟင္းပြဲေတြကို တျဖည္းျဖည္း ခ်ေပးရမွာ။ ျပန္မလာတာ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ေနၿပီျဖစ္တဲ႔ ကုိျမတ္ကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ငယ္သူငယ္ခ်င္းေတြ စုၾကတာဆုိေတာ႔ အခ်ိန္ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိ ၾကာေတာ႔မယ္။  မီးဖုိထဲက ကေလးေတြကုိ အရင္ ဗုိက္ျဖည္႔ခုိင္းဦးမွ ျဖစ္ေတာ႔မယ္။

“မိသက္ ဘယ္ေရာက္ေနလဲ…  ဒီ လာထုိင္ေလ။ ငါ႔တုိ႔ကုိ ၾကက္ေၾကာ္ ထပ္ခ်ေပးဦး”

“သက္သက္ ကုိယ္တုိ႔နဲ႔အတူ လာထုိင္စားပါ။ ၿပီးေတာ႔ ကုိျမတ္ကုိ ထမင္းနည္းနည္း ထည္႔ေပးပါလား”

        ခင္းက်င္းထားတဲ႔ စားပြဲမွာ ဟင္းေတြက အမ်ိဳးစုံ။ ငါးရံ႕ေခါင္းဟင္းေရာ ငါးေျခာက္ေထာင္းေၾကာ္ ငါးပိေၾကာ္ေရာ တရုတ္ဟင္းလ်ာေတြေရာ ဂ်ပန္စာလည္း ပါေသးတယ္။ ငါးရံ႕ဟင္းက  ကိုျမတ္ အၾကိဳက္ျဖစ္ၿပီး  အညာက တကူးတက ဆင္းလာတဲ႔ ကုိ၀က္ၾကီးကေတာ႔ တရုတ္တန္းက ၀က္ေခါက္ကင္နဲ႔ ဘဲကင္ကို အသည္းစြဲကုိး။ ကုိေလးက သူ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ၾကိဳက္တတ္တဲ႔အရာကုိ ခင္းက်င္းတည္ခင္းေပးျခင္းျဖင္႔ သူ ဘယ္ေလာက္ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ အေရးထားလည္းဆုိတာ ျပခ်င္သူပါ။ အရင္ကတည္းကလည္း သူ ဒီလုိတာ၀န္ေက် လႈိက္လွဲလြန္းလုိ႔႔ ဒီအိမ္မွာပဲ လူစုေလ႔ရွိၾကပါတယ္။ အန္တီႏု၊ မၾကီးနဲ႔ ကၽြန္မတုိ႔ကပဲ အၿမဲလုိလုိ စီမံ ခ်က္ျပဳတ္ရတာပါ။ ေယာက္မကေတာ႔ ခ်ိဳသာ စကားပ်ဳငွာ ေျပာတတ္ေသာ္လည္း မီးဖုိေခ်ာင္ကုိေတာ႔ ေကာင္းစြာ စီမံေလ့ရွိသူ မဟုတ္ဘူး။ ခင္ပြန္းသည္ အလုပ္ေျပာင္းရာလုိက္သြားတဲ႔ မၾကီးက ေယာက္မကုိ တုိ႔အိမ္ရဲ႕ အထာကုိ ႏွစ္မ်ားစြာၾကာလည္း သိလာမယ့္သူ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ မွတ္ခ်က္ခ်ဖူးတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ကၽြန္မ မလာခ်င္ဘူး။ ကုိျမတ္ျပန္လာလုိ႔ လုပ္တဲ႔ပြဲမုိ႔ ဆက္ဆက္လာပါလို႔ တရရ လုပ္ေနလုိ႔ပဲ။

            အရင္တုန္းကေတာ႔ ဒီလုိပြဲေတြရွိရင္ လူစုၾက၊ ရယ္ေမာေျပာဆုိၾက၊ ဂစ္တာတီးၾက၊ သီခ်င္းဆုိၾကနဲ႔ မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ အျပင္းေတြကို သိပ္မေသာက္ၾကဘူး။ ဘီယာနဲ႔ပဲ ၿပီးသြားၾကတာဘဲ။ အခု ေနာက္ပုိင္း ကုိေလးတုိ႔အိမ္မွာ ပြဲလုပ္တုိင္း ေတာ္ေတာ္ ေသာက္ေနၾကတာ သတိထားမိတယ္။

ကုိေလး သူငယ္ခ်င္းေတြအထဲ ကုိျမတ္ကုိ အရင္းႏွီးဆုံးပဲ။ သူ႔ေနာက္ဆုံးနာမည္ကုိ ေျပာလုိက္ရင္ လူတုိင္းသိႏုိင္တဲ႔ မ်ိဳးရုိးက ဆင္းသက္လာသူ၊ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ ပညာဥစၥာျပည္စုံသူ၊ အေမ႔စကားအရ ရုိးစဥ္ေကာင္းက ဆင္းသက္သူပါ။ ဆင္းသက္ၾကီးျပင္းတဲ႔ မ်ိဳးရုိးနဲ႔ ေလ်ာ္ညီစြာ အေနအထုိင္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ အေျပာအဆုိ အဆင္႔အတန္းရွိသူျဖစ္ပါတယ္။

      ဘဘနဲ႔ ကုိျမတ႔္မာမီက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းေနဘက္ေတြ ျဖစ္ခဲ႔တယ္။ ဘဘ စစ္သံမႈးဘ၀နဲ႔ တုိင္းတပါးမွာ ေရာက္ေနခုိက္ ကုိျမတ္တုိ႔မိသားစုနဲ႔ ျပန္ေတြ႔ၾကၿပီး ႏွစ္အိမ္ေထာင္ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ၾကတယ္။ အိမ္မွာ ဧည္႔ခံပြဲ ထမင္းစားပြဲ လုပ္တုိင္း ဖိတ္ရတဲ႔ စာရင္းမွာ ထိပ္ဆုံးက အၿမဲပါတယ္။ သူတုိ႔ဖိတ္ရတဲ႔လူကလည္း ထပ္ေနတာ။ ဒီလူဒီလူေတြပဲ လွည္႔ပတ္ေကၽြးေမြး ဧည္႔ခံေနၾကတာကုိး။ ကုိျမတ္မာမီမုိ႔ အိမ္လာရင္ ကၽြန္မတုိ႔မွာ ေငးေနရတာ။ အ၀တ္အစား အသုံးအေဆာင္ လက္၀တ္လက္စားက အန္တီႏု မေျပာနဲ႔၊ မၾကီးေတာင္ လုံးလုံးမမီဘူး။ အန္တီႏုတုိ႔ စိန္နားကပ္အပါး၀ုိင္းေတြကို ရတီဘယ္ေလာက္ဆိုၿပီး တလုံးထဲေတြ ၀တ္ေနခ်ိန္မွာ ကုိျမတ္႔မာမီ ပန္ထားတာကေတာ့ အက်ီအေရာင္နဲ႔ လုိက္ေအာင္ ခရမ္းစြဲ၊ ေၾကာင္၊ မဟူရာ၊ နီလာျပာ၊ နီလာျဖဴ၊ ကႏုကမာ၊ ပုလဲ နဲ႔ ေက်ာက္ေရာင္စုံေတြ။ လည္ပင္းမွာလည္း အေရာင္တူ ဆြဲၾကိဳးအရွည္နဲ႔။ သူ႔ကားကုိ ကုိယ္တုိင္ေမာင္းကာ ေက်ာင္းေနဖက္ေတြနဲ႔ တျပည္လုံး လည္ပတ္ေနတတ္တယ္လုိ႔ ဘဘ ေျပာတာ ၾကားဖူးတယ္။ တခါတေလ ဘဘကုိ ‘ယူ႔ကုိ အုိင္ေျပာစရာရွိလုိ႔ကြာ’ ခပ္တည္တည္ ေျပာၿပီး ‘ႏုေရ ခဏကြယ္ ကုိယ္တုိ႔သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပာစရာရွိလုိ႔’ ဆုိကာ အန္တီႏုကုိ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းနဲ႔  ခြင္႔ေတာင္းတယ္။ ေနာက္  နာရီနဲ႔ခ်ီကာ ဘဘနဲ႔ စကားေျပာေနတတ္ေသးတယ္။ အန္တီႏုေတာင္ အနားမလာေအာင္ ခြင္႔ေတာင္းပုံက သေဘာက်ခ်င္စရာ။ ဖတ္ဖူးစြဲလမ္းဖူးတဲ႔ ၀တၱဳတခုက အေျချမင္႔တဲ႔ ဇာတ္ရုပ္တခုကုိ သူ႔ ျမင္ေတာ႔မွ အျပည္႔အ၀ နားလည္ေတာ႔တယ္။

 စေန၊ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္ပုိင္းဆို အိမ္ကို ၀င္၀င္လာတတ္တဲ႔ ကုိျမတ္က ေစ်းပုိ႔ေပးဖုိ႔ ကုိေလးကုိ ႏႈိးေနတဲ႔ ကၽြန္မကုိ သူ႔သူငယ္ခ်င္းအိပ္ပါေစလုိ႔ ေျပာၿပီး ေစ်းလုိက္ပုိ႔တယ္။ ျခင္းအေလးၾကီးနဲ႔ ကၽြန္မ ျပန္ထြက္လာတာ ျမင္တုိင္း ေျပးလာ ကူဆြဲေပးတယ္။ လမ္းမွာ ဗြက္အုိင္ ေရအုိင္ေတြ႔ရင္ ဆုိက္ကား သုိ႔မဟုတ္ လူ ရွိေနရင္ ျဖည္းျဖည္းသာသာနဲ႔ ဘီးလွိမ္႔ရုံသာ အုိင္ထဲ ခ်ေမာင္းတတ္တယ္။ ေရအုိင္ကုိ အရွိန္နဲ႔ျဖတ္တဲ႔ ကားေတြေၾကာင္႔ ခဏခဏ ရႊံေရစင္ဖူးလို႔ ေဒါသထြက္ခဲ႔ဖူးတဲ႔ ကၽြန္မဟာ သူ႔အျပဳအမူေတြကုိ  သိပ္ကုိ ႏွစ္သက္ သေဘာက်မိပါတယ္။

  လမ္းထိပ္က ကြမ္းယာသည္ကုိေရာ လမ္းေဘး ဓာတ္ဆီဆုိင္ကလူကုိေရာ ငွက္ေပ်ာသီးအထမ္းသည္ကုိေရာ ဟုတ္ကဲ႔ပါခင္ဗ်ာခ်င္းထပ္ေအာင္ စကားေျပာဆုိတတ္သူပါ။ သူတုိ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ယဥ္ေက်းဖြယ္ရာစကား ေျပာဆုိတာကိုက အရည္အခ်င္း တခုကုိး။ သူ သိမ္ေမြ႔ယဥ္ေက်းလြန္းေတာ႔ ကုိယ္ဘာသာေတာင္ ရွက္စႏုိး ျဖစ္ရတယ္။ စကား ဆတ္ဆတ္ ေျပာလုိ႔ ကၽြန္မကုိ ကုိေလး ခဏခဏ ဆူတယ္။

  တရက္ ေက်ာင္းစားေသာက္ဆုိင္တန္းမွာ ထုိင္ေနတဲ႔ ကၽြန္မကုိျမင္ၿပီး ကုိျမတ္ ပုိက္ဆံလာရွင္းေပးသြားတယ္။ သူ႔ကားေပၚပါလာတဲ႔ ကုိ၀က္ၾကီးက ကၽြန္မကုိ ေက်ာင္းမွာျမင္ေတာ႔ အံ႔ၾသေနတယ္။ ကားနဲ႔လာတဲ႔ အရပ္ျမင္႔ျမင္႔ ေခ်ာေခ်ာ အကုိၾကီးတေယာက္က ပုိက္ဆံလာရွင္းေပးသြားလုိ႔ ကၽြန္မ သူငယ္ခ်င္းေတြကလည္း အံ႔ၾသကုန္ပါတယ္။  ကုိျမတ္နာမည္ၾကားတာနဲ႔ လူေရလည္တဲ႔ မိသူက “ဟာ” လို႔ ထေအာ္တယ္။

       ကုိေလး သူငယ္ခ်င္း အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကၽြန္မကုိ ဘဘနဲ႔ အန္တီႏုတုိ႔ရဲ႕ အေျခြအရံတေယာက္လို႔ပဲ အထင္ရွိၾကတယ္။ သူတုိ႔ လာစားေသာက္တုိင္း ဒီအိမ္မွာ ကၽြန္မက ကူေဖာ္ေလာင္ဖက္လုပ္ေနတာ ျမင္ ျမင္ ေနရတာကုိး။ ဘဘႏွမက ေမြးတဲ႔ တူမအရင္းျဖစ္တာ ကုိျမတ္ပဲ အ၀င္အထြက္မ်ားလုိ႔ သိတယ္။ တနဂၤေႏြညေန အေဆာင္ကုိ ျပန္၀င္ရခ်ိန္ေတြမွာဆိုရင္  ကုိျမတ္ အိမ္အျပန္နဲ႔ ၾကဳံရင္ေတာ့ ၆ မုိင္ခြဲထိပ္အထိ လမ္းၾကဳံလုိက္လုိ႔ ရပါတယ္။

       ကုိေလးကေတာ႔ ေက်ာင္းမွာ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ေတြ႔တာေတာင္ မေခၚတတ္တဲ႔လူပါ။ သူကုိယ္တုိင္ကလဲ ကၽြန္မကုိ သူ႔အေျခြအရံလုိ႔သာ သေဘာထားရွိသူပါ။ အေမပုိ႔လုိက္တဲ႔ ကၽြန္မ ပုိက္ဆံထုပ္ကုိ လုံး၀ရွာမေတြ႔ေအာင္ ေရခဲစက္ထဲ ထည္႔ထားၿပီး ကၽြန္မ ေဒါသထြက္ေအာင္ စမယ္။ ပုိက္ဆံထုပ္ကုိ ေရေျခာက္ေအာင္ လုပ္ေနရင္းနဲ႔ မီးပူတုိက္ရင္းနဲ႔ အေဆာင္ကို ျပန္အ၀င္ေနာက္က်ေအာင္ အေႏွာင္႔အယွက္ေပးတယ္။ ပိတ္ရက္ေလး ခဏလာတဲ႔ ႏွမ၀မ္းကြဲကုိ ငါးရံ႕ေခါင္း ဟင္းခ်က္ေပး၊ ငါးပိေၾကာ္ေပး၊ ငါးေျခာက္ေထာင္းေၾကာ္၊ ၾကက္ေၾကာ္ေၾကာ္ေပးဆိုၿပီး မ်ိဳးစုံေအာင္ ခုိင္းစားတတ္သူပါ။ ‘ေဒၚေလးလက္ရာကုိ နင္ မမီေသးဘူး’ လုိ႔ ခ်က္တဲ႔သူ ေအာင္႔သက္သက္ျဖစ္ေအာင္ စားအၿပီး မွတ္ခ်က္ခ်ေသးတယ္။

       ကၽြန္မ ပထမႏွစ္တက္ဖုိ႔ ရြာက ထြက္လာခါစမွာေပါ႔။ သူတုိ႔အုပ္စုေတြ ေအာက္ထပ္မွာ ရုပ္ရွင္ၾကည္႔ေနတုန္း ကၽြန္မ အေပၚထပ္ကို တက္သြားတာျမင္ေတာ႔ ေလွခါးမီး ပိတ္ေပးဖုိ႔ ကုိေလးက အဂၤလိပ္လို လွမ္းေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မ ခ်က္ခ်င္းပိတ္ေပးလုိက္ေတာ႔ ကုိေလး အံ႔ၾသသလုိနဲ႔ “ ငါ မီးပိတ္ခုိင္းမွန္း နင္ ဘယ္လုိသိလဲ” သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြေရွ႕မွာ  ထုတ္ေမးပါတယ္။ ကၽြန္မက ‘အစအဆုံး နားမလည္ေပမယ့္ Off ကုိသိတယ္။ ေလွခါးမီးပြင္႔ေနတာကုိ သတိထားမိတယ္’ လုိ႔ ရုိးစင္းစြာ ေျဖမိရက္သား ျဖစ္သြားတယ္။ “မဆုိးဘူး နင္ ဥာဏ္ေကာင္းတယ္” လုိ႔ ကုိေလး ရယ္ရင္းေျပာတယ္။ ဒီလုိလုပ္ေနမွေတာ႔ ကၽြန္မကုိ ေက်ာင္းမွာေတြ႔ေတာ႔ ကုိ၀က္ၾကီး အံ႔ၾသတာေပါ႔။

***

         ဘဘကလည္း သူ႔ႏွမလက္ရာ ငါးပိေၾကာ္ ငါးေျခာက္ေထာင္းေၾကာ္ကုိ အေတာ္စြဲလန္းသူဆုိေတာ႔ အေမလာတုိင္း ယူလာေပးေနရတာ ထုံးစံျဖစ္ေနၿပီ။ အေမက သူ႔အကုိၾကီးကုိ တမိေပါက္ တေယာက္ထြန္းမို႔ အမ်ိဳးကုိ ဂုဏ္ေဆာင္သူ ရြာကုိ ဂုဏ္ေဆာင္သူအျဖစ္ အေတာ္ကုိးကြယ္ပါတယ္။ ရြာက အိမ္မွာ ဘဘ ယူနီေဖာင္းနဲ႔ရုိက္ထားတဲ႔ ဓာတ္ပုံေအာက္မွာ ရာထူး အျပည္႔အစုံကုိ ေရးကပ္ထားတာပါ။  အိမ္နဲ႔ ဓာတ္ပုံက ေတာ္ေတာ္ မလုိက္ဖက္ဘူးလုိ႔ အေဖ ဟားလည္း ခပ္တည္တည္ပဲ။ သိသေလာက္ေတာ့ အန္တီႏု၊ မၾကီးနဲ႔ ကုိေလးတို႔ ရြာကုိ တခါမွ မလာဖူးဘူး။ ဘဘ ကုိယ္တုိင္ေတာင္မွ ျပန္မလာတာ၊ သူတုိ႔ စိတ္ကူးရွိပုံမရတာ အျပစ္ေျပာစရာမဟုတ္ပါဘူး။ အင္း လာရင္လဲ ျပသနာမ်ားမွာပဲ။ ရြာလမ္းက ဖုန္ေတြေၾကာင္႔ မၾကီး မဲ႔သြားႏုိင္သလုိ အိမ္က အိမ္သာေၾကာင္႔ ကုိေလး ေအာ္မွာပဲ။

          အန္တီႏုကေတာ႔ သူ တျပားတခ်ပ္မွ မေထာက္ပံ႔ရတဲ႔အျပင္ လယ္ကရတဲ႔ အက်ိဳးအျမတ္ဆိုၿပီး မွန္မွန္ၾကီး ပုိက္ဆံလာပုိ႔ေနတဲ႔ ေယာက္မကုိ ၾကည္ျဖဴေပမယ့္ လူေနမႈစရုိက္၊ အေနအထုိင္၊ အဆင္႔အတန္း မတူလွတဲ႔အတြက္ တန္းတူရည္တူစိတ္ မထားႏုိင္တာ ကၽြန္မ ခံစားသိ သိပါတယ္။ အေမက ကၽြန္မကုိ ဒီအိမ္ကေန ေက်ာင္းတက္ေစခ်င္တာ။ အေဖနဲ႔ကၽြန္မတုိ႔ သေဘာထားေၾကာင္႔သာ  အေဆာင္မွာ ေပးေနတာ။ အေဖက ရွင္းတယ္။ နင္႔အကုိ ရာထူးၾကီးၾကီးမာစတာျဖစ္လည္း ငါတုိ႔ စပါးတတင္း ပဲတတင္း ပုိရတာမွ မဟုတ္ဘဲတဲ႔။ အကုိအတြက္ စားစရာ လုပ္ၿပီး ေမာ္ေတာ္တတန္၊ ကားတတန္၊ သေဘာၤတတန္နဲ႔ သြား သြား ပုိ႔ေနတာကုိ မၾကိဳက္လွဘူး။ မေျပာသာလုိ႔ပဲ။

    မၾကီးက ဖာသိဖာသာ ေနတဲ့စရုိက္ရွိၿပီး ကၽြန္မကို  စိတ္မွန္နဲ႔ ဆက္ဆံတယ္။ ညီမရင္းခ်ာလုိ႔ ေႏြးေထြးလႈိက္လွဲတဲ့စိတ္ မရွိေပမယ့္ ႏွိမ္႔ခ် ဆက္ဆံတတ္သူလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ စာအုပ္ထဲမွာသာ ဖတ္ဖူးတဲ႔ ႏုိင္ငံျခားက နာမည္ၾကီးတံဆိပ္ အကုန္လုံး သူ႔ မွန္တင္ခုံေပၚမွာ၊ ဘီဒုိထဲမွာရွိတယ္။ သူ  ကၽြန္မကုိ ေပးလုိက္တဲ႔ အသုံးအေဆာင္ေတြ၊ တကုိယ္ေရသုံး ပစၥည္းေတြကုိ  မိသူက ‘ဒါ စေကာ႔ေစ်းထဲ ရွာလုိ႔မရႏုိင္တာေတြ’ လုိ႔ေျပာၿပီး လုိခ်င္စိတ္ ျပလြန္းလုိ႔ သူ႔ကုိပဲ ေပးလုိက္တာ မ်ားပါတယ္။ မၾကီးကုိ အၿမဲ ေက်းဇူးတင္ရတဲ႔အခ်က္က အတြင္းခံ အ၀တ္အစားကုိ ဂရုတစုိက္ ၀တ္တတ္ေအာင္  ၾကပ္ၾကပ္ သတိေပးခဲ႔လုိ႔ပါ။ ‘နင္႔ အတြင္းခံက နင္၀တ္ထားတဲ႔ အျပင္အက်ီထက္  ၃ ဆေလာက္ ေစ်းၾကီးေနပါလား’ လုိ႔ မိသူက ထုတ္ေျပာရတဲ႔အထိဘဲ။

       ကၽြန္မ ေက်ာင္းၿပီးခ်ိန္မွာ ကုမၸဏီေတြေထာင္ခြင္႔ျပဳလုိက္ေတာ႔ ကုိျမတ္တုိ႔မာမီနဲ႔ အန္တီႏုတုိ႔ စုေပါင္းၿပီး ကုမၸဏီ ေထာင္ၾကပါတယ္။ နုိင္ငံျခားသား ဧည္႔သည္ေတြကုိ ထမင္းေကၽြးရတာ ဆက္တုိက္လုိလုိပဲ။ မၾကီး ေတာ္ေတာ္ ပင္ပန္းတဲ႔ကာလေတြပဲ။ သူ႔ မဟာဘြဲ႔အတြက္ စာတမ္းနဲ႔ ဧည္႔သည္ထမင္းေကၽြးပြဲေတြနဲ႔ လုံးေထြးရလြန္းလုိ႔ ကၽြန္မကုိ လက္တုိလက္ေတာင္း ခိုင္းဖို႔ အၿမဲ လာလာ ေခၚရတဲ႔ကာလလုိ႔လည္း ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ တရက္ေတာ႔ ဂ်ပန္ ဧည္သည္ေတြကုိ ေန႔လယ္စာေကၽြးဖုိ႔ရက္မွာ မၾကီးက သူ႔ဆရာၾကီးနဲ႔ ေတြ႔ရမွာဆုိေတာ႔ လုံးလုံး မအားတာနဲ႔ ဟင္းပြဲ အစအဆုံးကုိ ကၽြန္မ ခ်က္ရေတာ႔တာပဲ။ ကုိျမတ္႔မာမီက ခါတုိင္းဆိုရင္ “ႏု ယူ႔သမီးက ဟင္းခ်က္သိပ္ေတာ္တာပဲကြယ္” ဆိုၿပီး ခ်ီးမြမ္းေနတတ္သူပါ။ အန္တီႏုက “ဒီေန႔ သမီး မအားလုိ႔ကြယ္။ တူမကေလးကုိ ခ်က္ခုိင္းထားရတာ တခုခု အဆင္မေျပရင္ ေျပာေနာ္” ဆုိေတာ႔ စကားဆုိတဲ့ေနရာမွာ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔တဲ႔ ကုိျမတ္မာမီက “ေအးကြယ္ ဟင္းခ်က္ထားတာ ယဥ္လုိက္တာ”တဲ႔။ ကၽြန္မျဖင္႔ အခုအခ်ိန္ထိ ဟင္းခ်က္တာကို ယဥ္တယ္ဆုိတာ ဘာကုိေျပာမွန္း စဥ္းစားလုိ႔ မရဘူး။ ည႔ံတယ္ေျပာခ်င္တာလား မဆုိးပါဘူးေျပာခ်င္တာလား ေတြးမရဘူး။

            ေက်ာင္းဆက္မတက္ခင္  သူ႔တုိ႔ကုမၸဏီမွာ ခဏ ၀င္လုပ္လုိက္ေသးေတာ႔ ကုိျမတ္႔မာမီနဲ႔ နည္းနည္း ရင္းႏွီးလာတယ္။ သူ အဂၤလိပ္လုိေျပာတာ နားယဥ္လာရတယ္။ သူ႔ေလယဥ္လက္မွတ္ စီစဥ္ေပးလုိ႔ လြယ္လြယ္ေလး ေျပာတာကုိပဲ အစပုိင္းမွာ သုံးခါေလာက္ ျပန္ေမးရၿပီး ေနာက္ေတာ႔ ေလသံ ဖမ္းမိသြားေတာ႔တယ္။  တစီးပြားတည္းျဖစ္ဖုိ႔ မၾကီးနဲ႔ကုိျမတ္ကုိ ရည္ရြယ္ၾကေပမယ့္ မၾကီးနဲ႔ တြဲေနတဲ႔႔တေယာက္ရဲ႔ အေဖက အေရးပါတဲ႔ ေနရာတခု ျဗဳန္းဆုိ ေရာက္လုိက္တာနဲ႔ အန္တီႏု စိတ္လည္ ထြက္သြားေတာ႔တယ္။

***

   “ယူ သိတယ္မဟုတ္လားကြယ္… အုိင္႔ ေယာက္မေတြက အေနစုတ္ေပမယ့္ ေရႊထုပ္ၾကီးတယ္ဆုိတာေလ။ အုိင္ကေတာ႔ ယူကုိ တကယ္ပိပိျပားျပား ေခၽြးမေလး ရေစခ်င္လုိ႔ပါ ”

       အဲဒီစကားကို အန္တီႏုပါးစပ္က ထြက္လာခ်ိန္မွာ ကုိေလး အိမ္ေထာင္က်ၿပီးၿပီ။ သူတြဲလာတဲ႔ အမ်ားၾကီးေတြထဲက တေယာက္မွမေရြးဘဲ အန္တီႏု ေရြးခ်ယ္တဲ႔ ‘ဘယ္သူ႔ေျမးေလ’လုိ႔ ေျပာရင္ အသိအမွတ္ျပဳရတဲ႔ အေလးထားရတဲ႔ တေယာက္ကုိ တခ်က္မွ မတုံ႔ဆုိင္းဘဲ လက္ခံခဲ႔ပါတယ္။ စပ္တူလုပ္တဲ႔ ကုမၸဏီကုိ ကုိေလး ဦးေဆာင္လည္ပတ္ေနၿပီး တန္ဘုိးက ေတာ္ေတာ္ျမင္႔လာေတာ႔ ကုိျမတ္တုိ႔ရွယ္ယာကုိ ျပန္အမ္းရင္ ေငြသား အေတာ္ျပန္ထုတ္ေပးရမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနၿပီ။ ကုိေလးလည္း သူ႔မိန္းမေနာက္ကြယ္မွာ နည္းနည္းမူးလာတာနဲ႔ “မခ်စ္တဲ႔လူကုိ ယူလုိက္တာ ငါ မွားသြားတယ္မိသက္ရ” လုိ႔ ဗလုံးဗေထြး ေျပာတတ္ေနၿပီ။ ကၽြန္မက ေက်ာင္းမွာ ဆရာမ ျပန္လုပ္ေနခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ကုိျမတ္က သူ႔ ေနာက္ဆုံးတေယာက္နဲ႔ ျပတ္ေနခ်ိန္ပါ။

                ‘အကုိၾကီးနဲ႔ မမက သမီးအတြက္ စီစဥ္ေနတာ သူတုိ႔ေစတနာကုိ သိၿပီး စကားနားေထာင္ပါ’ လုိ႔ အေမ ေလသံပစ္တယ္။ အမွတ္မဲ႔ သေရာ္ၿပဳံး ၿပဳံးမိပါတယ္။ ကၽြန္မ နားမေထာင္ႏုိင္ပါဘူး။ အေျပာင္အေနာက္လုိလုိနဲ႔ အတည္ျဖစ္လာေတာ႔ ကၽြန္မ ျငင္းပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာၾကီးကုိ ျငင္းတာပါ။ အန္တီႏုက ‘မိသက္ ေတာ္ေတာ္အျမင္မရွိတာပဲ’ လုိ႔ အျပစ္တင္ပါတယ္။ ဘဘက ေခါင္းခါရုံပါပဲ။ ဘာမွထပ္မေျပာပါဘူး။ မၾကီးက ‘မိသက္ ကုိယ္ပုိင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ပဲ။ မၾကီး နားလည္တယ္’ လုိ႔သာ မွတ္ခ်က္ျပဳတယ္။ အားလုံးအထဲမွာ အေပါက္ကြဲဆုံးက ကုိေလးဘဲ။ ႏွစ္ခ်က္ေတာင္ အတီးခံလုိက္ရပါေသးတယ္။ သူက ကုိျမတ္ကုိ ေတာ္ေတာ္ခင္မင္သူျဖစ္ၿပီး အႏုိင္က်င္႔တတ္၊ အဖက္မတန္ ႏွိမ္တတ္ေပမယ့္ တျခားသူနဲ႔စာရင္ သူ႔ႏွမ ျဖစ္ေပတာကုိး။

         “နင္က ဘာကိစၥနဲ႔ ျငင္းရတာလဲ။ လူၾကီးေတြက ေကာင္းဖုိ႔ စီစဥ္တာကုိ။ ဘာလဲ တြဲေနတာရွိလုိ႔လား။ ငါ သိသေလာက္ မရွိဘူး မဟုတ္လား။ ရွိလဲ ျဖတ္ …”

ကိုေလး ေအာ္ဟစ္ေနတာကုိ ျမင္ေတာ႔ အသံထြက္ေတာင္ ရယ္ခ်င္တာ။ ထပ္တီးခံရမွာစုိးလုိ႔သာ မ်က္ႏွာေသနဲ႔ ၿငိမ္ေနလုိက္ရတယ္။ ပုံစံခ် သတ္မွတ္ထားတဲ႔ ဘ၀မွာ သူ ေနႏုိင္ေသာ္လည္း ကၽြန္မ မေနႏုိင္ဘူးလုိ႔ ရွင္းျပရင္ ‘ၾကီးက်ယ္ လွခ်ည္လား။ နင္က ဘာေကာင္မမုိ႔လုိ႔လဲ’ ေျပာမွာ အေသအခ်ာပဲ။

 ကုိျမတ္နဲ႔ေတြ႔ေတာ႔ “သက္သက္ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ” ေမးပါတယ္။ အထက္တန္းက်တဲ႔ မ်ိဳးရုိးေကာင္းတဲ႔ ခ်ိဳသာတဲ႔ စကားဆုိတတ္သူက သူ႔မာမီ စကား နားေထာင္မယ့္လူ ျဖစ္ပါသတဲ႔။ အေပၚယံ အမူအက်င္႔သာ ကြဲလြဲလိမ္႔မယ္။ သတ္မွတ္ပုံစံမွာ အသားက်ေနတဲ႔ ပုံက သူတုိ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ တပုံစံထဲပါပဲ။

 “ထူးေထြမရွိဘူး ကုိျမတ္။ ကုိျမတ္ကုိ မိသက္ရဲ႔ ဘ၀အေဖာ္အျဖစ္ စဥ္းစားလုိ႔မရလုိ႔ပါ”

  ကုိျမတ္ကုိ ႏွစ္လုိစိတ္၊ ခင္မင္စိတ္ ရွိပါတယ္။ ငယ္ကတည္းက ပါပဲ။ ႏွစ္လုိစိတ္သည္ ႏွစ္လုိစိတ္အျဖစ္သာရွိၿပီး၊ ႏွစ္လုိသူျဖစ္တာနဲ႔ လူၾကီး စီမံရာ ေခါင္းညိတ္တတ္သူမွ ကၽြန္မက မဟုတ္တာ။ တေန႔ ကုိေလးလုိ မူးမူးနဲ႔ မိသက္ကုိ မခ်စ္ဘဲ ယူလုိက္ရတာလုိ႔ ကၽြန္မကြယ္ရာ ေျပာခ်င္ေျပာေနဦးမွာလုိ႔ ေတြးမိေသးတယ္။
       အဓိက အခ်က္တခု ရွိပါေသးတယ္။ သူ႔မာမီကုိ ကၽြန္မ ရုိက်ိဳးရသလုိ ကၽြန္မရဲ႕ အေဖနဲ႔အေမကုိ ကုိျမတ္မုိ႔လုိ႔ ရုိေသေစဦးေတာ႔ တန္းတူ မရွိပါဘူး။ လယ္ယာဧကမ်ားစြာနဲ႔ ေငြေၾကးဖူလုံျပည္႔စုံေပမယ့္ ကၽြန္မအေဖကုိ ဘဘနဲ႔တန္းတူ ကုိျမတ္မာမီက အေလးမထားႏုိင္ပါဘူး။ သ႔ူကုိလည္း အျပစ္ မဆုိသာဘူး။ သက္သက္ကုိ ေခၽြးမအျဖစ္ လ်ာထားၾကည္႔တာေတာင္ လြန္လွၿပီဆုိတဲ႔ အေနအထားကုိး။ ကၽြန္မအေမ ခ်က္လာမယ့္ ငါးပိေၾကာ္ကုိ ယဥ္လုိက္တာလုိ႔ အေျပာခံရရင္ အေမ ဘယ္လုိေနမလဲေတြးၿပီး ၿပဳံးမိပါတယ္။

***

   “ကိုေလး… အိမ္က လာၾကိဳေနၿပီ၊ မိသက္ျပန္ၿပီ။ ကုိျမတ္ေရ… ျပန္ေတြ႔ရတာ ၀မ္းသာတယ္။ ေနာက္တခါဆုိ အမ်ိဳးသမီးကုိပါ ေခၚခဲ႔ပါဦး။ ျမန္မာျပည္ ေရာက္ဖူးတာေပါ႔ ”

 ကုိျမတ္က ထ လာၿပီး ကၽြန္မ႔လက္ကုိ အၾကာၾကီး ကုိင္ထားကာ ၿပဳံးတယ္။

           ‘သက္သက္ လူၾကီးေလးျဖစ္ေနၿပီ။ ၾကည္႔ရတာ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ပုံရတယ္။ ငယ္ငယ္ကရုပ္အတုိင္းပဲ’ လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ကားေပၚက ဆင္းလာတဲ႔ ခင္ပြန္းသည္ကုိ ကုိျမတ္တို႔ ကုိ၀က္ၾကီးတုိ႔နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးရတယ္။ အစကတည္းက ေခၚလာခဲ႔ရမွာလုိ႔ ကုိျမတ္က အျပစ္တင္ေနလုိ႔  ‘သူ႕ ပြဲရုံကိစၥေတြ၊ ပဲတင္တဲ႔ကိစၥေတြနဲ႔ မအားလုိ႔ပါ ကုိျမတ္…  မဟုတ္ရင္ လုိက္လာပါတယ္’ လုိ႔ ၀င္ေျဖရတယ္။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက “မင္းအမ်ိဳးေတြ ဟန္မ်ားလြန္းတယ္။ အေနၾကပ္တယ္” ဆုိကာ ဒီအိမ္မွာ လုပ္တဲ႔ပြဲဆိုရင္ ေတာ္ရုံနဲ႔ လုိက္မလာတတ္ဘူး။  ကားေပၚေရာက္မွ …

   “မင္းတုိ႔ပြဲကလည္း ေနာက္က်လုိက္တာ။ ကုိ နက္ျဖန္ ရြာေရာက္မွာ။ အိမ္ကုိ ဘာေတြ ထည္႔ေပးမလဲ ေမးဖုိ႔ ေစာင္႔ေနတာ၊ ျပန္မလာႏုိင္တာနဲ႔ လုိက္လာရတယ္”

 “ၿမိဳ႕ေပၚက ဒုိင္မွာ စာရင္းရွင္းရုံပဲဆုိ။ ေန႔ခ်င္းျပန္လာလုိ႔ ရသားပဲဟာ။ ဘာလုိ႔လဲ။ ရြာမွာ ညအိပ္စရာ ကိစၥရွိလုိ႔လား။”

     “ရွိပါဘူးကြာ။ ေယာကၡမၾကီးနဲ႔ ေလပစ္ၿပီး အေမ႔ လက္ရာေလး စားခ်င္လုိ႔ပါ။ ညအိပ္မယ္ေလ။ လုိက္ခဲ႔ပါလား။ သားကေတာ႔ အထုပ္ေတာင္ျပင္ၿပီးၿပီကြ။ သူ႔အဘြားဆီကုိလည္း ဖုန္းဆက္ထားၿပီးၿပီ”

              ကၽြန္မ ဟက္ဟက္ပက္ပက္ ရယ္မိတယ္။ အေဖနဲ႔ သူ႔သားမက္ စက္ဆင္ၿပီး ရြာက မုိက္ခဲေတြကုိ တညလုံး သီခ်င္းေခၚဆုိခုိင္းမွာ ျမင္ေယာင္မိလုိ႔ပါ။ မဂၤလာေဆာင္တုန္းက  ႏွစ္ရက္ဆက္တုိက္ လုပ္ခဲ႔ၾကၿပီးၿပီေလ။ အေဖဆုိရင္ သားမက္နဲ႔ မုိက္လု ဆုိရတာကုိ အခုထိ ေျပာလုိ႔ မဆုံးႏုိင္ေသးဘူး။ ရြာမွာ ညအိပ္တုိင္း သူတုိ႔ စီစဥ္ၾကစၿမဲ။ ကၽြန္မက ေက်ာင္းတဖက္နဲ႔မုိ႔ ခဏခဏ မေရာက္ျဖစ္ေပမယ့္ ခင္ပြန္းသည္က စီးပြားေရးအရပါ ရြာနဲ႔ အဆက္အစပ္ ရွိေလေတာ႔ ကုိယ္ထက္ေတာင္ ရင္းခ်ာေသးတယ္။

“ လုိက္ခဲ႔မယ္ေလ ေန႔လယ္မွ သြားရင္ရမလား။ မနက္ပုိင္း စာသင္ခ်ိန္ တခ်ိန္ အတန္းရွိေသးတယ္”

       ခုေလာက္ဆို အေမကေတာ႔ အိမ္တုိင္ ရြာေရာက္ လာစားတဲ႔ သူ႔သားမက္အတြက္ ငါးေျခာက္ေထာင္းေၾကာ္  ေၾကာ္ေနေတာ႔မယ္။

ျမယာ

“ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္း အမ်ဳိးေကာင္းသား” (ဆရာစိုးမင္း)

လူဦးေရ သန္းေပါင္းေျခာက္ဆယ္ရွိတဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္း အမ်ဳိးေကာင္းသားစစ္စစ္ႀကီးပါလို႔ ေျပာႏိုင္တဲ႔သူ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္မ်ား ရွိပါ႔မလဲ သိရခက္ပါတယ္။ အကုန္လုံးကေတာ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ အဲသလိုပဲ ထင္ေနၾကတယ္ မဟုတ္လား။ ကိုယ္႔ဟာကိုယ္ မဟုတ္မွန္းသိေတာင္ သူမ်ားေတြကေတာ႔ အဲသလိုထင္လည္း နည္းသလားဆိုၿပီး လူ႔ေရွ႕သူ႔ေရွ႕က်ရင္ ဟန္ပန္ႀကီးတခြဲသားနဲ႔ ေဟာက္စားလုပ္ခ်င္တဲ႔သူေတြက ပိုမ်ားမလားပဲ။ ခက္တာက တကယ္႔အစစ္ဆိုတာ ရဟႏၱာစ်ာန္ပ်ံသလို ကိုယ္တိုင္ျမင္ဖူးတဲ႔သူ အလြန္ရွားသြားၿပီမို႔ သည္တခါေတာ႔ အရုပ္ေရးျပတာမဟုတ္ပဲ လူပုဂၢိဳလ္ အေကာင္လိုက္ႀကီးနဲ႔  “သည္လိုလူမ်ုိးကိုေခၚသကြ” ဆိုၿပီး ဆြဲထုတ္ျပ လိုက္ခ်င္ပါတယ္။ ျငင္းႏိုင္ရင္ ျငင္းရဲရင္ ျငင္းၾကည့္ၾကပါဦး။ ဆရာႀကီး ဦးေဖေမာင္တင္ လို႔ ေခၚပါသဗ်။

သံသရာမွာ သတၱ၀ါေတြ က်င္လည္ရတဲ႔အခါ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ ဆုံးစမထင္ အတြင္တြင္ မရပ္မနား တသြားတည္းသြားၾကရပါသတဲ႔။ အဲသလိုသြားေနရင္းက ထပ္ကာထပ္ကာ သြားမိတဲ႔ခရီးကိုလိုက္ၿပီး သတၱ၀ါေတြမွာ စရိုက္ရယ္၊ အထုံရယ္၊ ပါရမီရယ္လို႔ ပါလာၾကရပါတယ္။ စရိုက္ဆိုတာကေတာ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ အဖန္ဖန္ ျပဳေနက်အျပဳအမူေၾကာင္႔ ကာယကံရွင္ရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားမွာ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ သေဘာကို ေခၚတာေနမွာေပါ႔။ ဆိုက္ကားသမားမွာ ဆိုက္ကားသမားစရိုက္ရွိမယ္။ ဆရာ၀န္မွာ ဆရာ၀န္စရိုက္ရွိမယ္။ စစ္ဗိုလ္စစ္သားမွာ စစ္ဗိုလ္စစ္သားစရိုက္ရွိမယ္။ အက်င္႔ပါေနတာႀကီးတစ္ခု စိတ္ေရာကိုယ္ပါ စြဲလာလို႔ရွိရင္ စရိုက္လို႔ ေခၚလိမ္႔မယ္။ အထုံဆိုတာကေတာ႔ အက်င္႔စရိုက္တစ္ခုခုကို မသိစိတ္ကပါစြဲၿပီး အလိုအေလ်ာက္ လုပ္မိလ်က္သား၊ အားထုတ္မႈမလိုပဲ အသားတက်လုပ္မိလ်က္သား ျဖစ္လာတာကို ေျပာတာပါ။ သတၱ၀ါေတြမွာ သူတို႔က်င္လည္ရာ ဘ၀ေဟာင္းေတြကို လိုက္လို႔ စရိုက္ေတြ အထုံေတြက ခုဘ၀ ေနာက္ဘ၀တိုင္ေအာင္ အရိပ္ပမာ လိုက္ပါလာတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေလာဘစရိုက္ရွိမယ္။ တခ်ဳိ႕က ေဒါသစရိုက္ရွိမယ္။ တခ်ဳိ႕က ေမာဟစရိုက္ရွိမယ္။ အဲသလိုမ်ဳိးပါ။ အကုသိုလ္နဲ႔ အထုံပါလာသူမ်ားက်ေတာ႔ မုဆိုးအတတ္ တံငါအတတ္တို႔မွာ တဘက္ကမ္းခတ္ ကၽြမ္းက်င္လာတာမ်ဳိး၊ လက္နက္၊ အဆိပ္၊ ေသရည္ အေရာင္းအ၀ယ္ေတြနဲ႔ မီလ်ံနာျဖစ္လာတာမ်ဳိးေပါ႔။ ပါရမီဆိုတာကေတာ႔ မိမိသြားလိုတဲ႔ ဆိပ္ကမ္းတစ္ခုကိုေရာက္ေအာင္ အစဥ္မျပတ္ ကူးခတ္သြားသလိုမ်ဳိး ဦးတည္ရာတစ္ခုခုအတြက္ လိုအပ္တဲ႔ အက်င္႔ေကာင္း စရိုက္ေကာင္းေတြကို ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ ၀ီရိယစိုက္ထုတ္လို႔ အထုံပါေအာင္ ျဖည့္က်င္႔ရင္း တစတစျပည့္စုံလာေလသမွ်ကို ေခၚတာျဖစ္ပါလိမ္႔မယ္။ ဒါက ကိုယ္ဥာဏ္မီသေလာက္ ေတြးၾကည့္တာေလ။ မဟုတ္ရင္လည္း ဘုန္းဘုန္းတို႔က ၀င္ေဆြးေႏြးေပးၾကပါဦး။

အဲသည္ စရိုက္၊ အထုံ၊ ပါရမီဆိုတာေတြဟာ ကုသိုလ္ အကုသိုလ္အမႈမ်ားလိုပဲ က်င္လည္ရာဘ၀တိုင္းကို “၀ါသနာဘာဂီ ဆက္တိုင္းမီ” ဆိုသလို စိုက္လိုက္မတ္တတ္ လိုက္ပါလာတတ္ေလေတာ႔  “သူေတာ္ခ်င္းခ်င္း သတင္းေလြ႔ေလြ႔” တို႔၊ “သမေဏန သမေဏာ”တို႔ ေျပာေလ႔ရွိၾကတဲ႔အတိုင္း ကိုယ္နဲ႔တူရာတူရာ ပုဂၢဳိ္လ္သတၱ၀ါကိုသာ အေစးကပ္ကပ္ စုေ၀းနွီးေႏွာ အေဖာ္သဟဲျပဳၾကသလို ေလးစားၾကည္ညဳိ ဆည္းကပ္ရာေတြမွာလည္း စရိုက္တူ၊ သဘာ၀တူ၊ လမ္းစဥ္တူရာကိုသာ အထင္တႀကီး ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ၾကပါလိမ္႔မယ္။ သည္သေဘာေၾကာင္႔မို႔လို႔ ပညာရွင္ဆိုတာ အာဏာရွင္၊ ဓနရွင္ေတြအၾကားမွာ တန္ဖိုးမရွိႏိုင္ပါဘူး။ (ပညာရဲ႕တန္ဖိုးဆိုတာ ပညာတတ္တဲ႔သူေတြသာ သိႏိုင္တာမ်ဳိးလို႔ေတာ႔ မေျပာရဲေၾကာင္းပါ။) “ခင္ဗ်ားပညာရွိႀကီးလုပ္ေနၿပီးေတာ႔ ေရဗူးေပါက္တာ က်ဳပ္လာမေျပာနဲ႔ဗ်ာ။”  လို႔ ငမိုးရိပ္မိေက်ာင္းလို ၾကိမ္စၾကာအရိုက္ခံႏိုင္ပါ႔မလား။ “နင္႔လိုဘြဲ႔နဲ႔အေကာင္မ်ုိး ဆယ္႔ငါးေယာက္ေလာက္ ပိုက္ဆံေပးၿပီး ေျခသလုံး နွိပ္ခိုင္းထားလို႔ရတယ္။” လို႔ေျပာလာရင္ ဆယ္႔ငါးေယာက္ျပည့္သြားမွာစိုးလို႔  အလုအယက္ တုံကင္ယူထားၾကမလား။ ပညာရွိဆိုတာ ပညာရွိေနရုံသက္သက္ေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕မွာလည္း သူ႔စရိုက္ သူ႔အထုံပါရမီနဲ႔လာတာမဟုတ္လား။ ေကသရာဇာမွန္ရင္ ျမက္မစားဘူးဆိုတဲ႔ စရိုက္သဘာ၀ေတြလည္း ရွိပါလိမ္႔မယ္။ လွ်ာေပၚမွာ ျမက္ေပါက္ေစဦးေတာ႔ဆိုတဲ႔ ပညာမာနေလးေတြလည္း ရွိမယ္။ ပညာရွိတို႔မည္သည္ ဘာေတြကို လုပ္ေလ႔မရွိဘူး ဆိုတာေတြနဲ႔ ဘာေတြကို လုပ္ေလ႔ရွိတယ္ ဆိုတဲ႔သေဘာေလးေတြကို သေဘာေပါက္ေစခ်င္တဲ႔အတြက္ ပညာရွိဂုဏ္ရည္ဆိုတာကို ေလ႔လာၾကည့္ၾကရအာင္ေနာ္။

ဆရာႀကီးဦးေဖေမာင္တင္ဟာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြထဲက ပထမဦးဆုံးပါေမာကၡ ျဖစ္လာခဲ႔ၿပီး အသက္အားျဖင္႔ဆိုရင္ ၂၄ႏွစ္သာ ရွိပါေသးသတဲ႔။ လူမ်ဳိးျခားေတြခ်ည့္ ႀကီးစိုးတဲ႔ ကာလကတၱားတကၠသိုလ္ရဲ႔ လက္ေအာက္ခံ ရန္ကုန္ေကာလိပ္မွာ ဆရာႀကီးအလုပ္လုပ္ရတဲ႔ဌာနကေတာ႔ အခု အေရွ႕တိုင္းပညာဌာနလို႕သိၾကတဲ႔ ပါဠိဘာသာဌာနမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလိုေျပာရင္ ဒဏ္တပ္တဲ႔ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳေက်ာင္းမ်ားကေန ေအာင္လာၿပီး “ျမန္မာစကားေတြ ေမ႔ကုန္ပလားကြယ္ ေမ႔ကုန္ပလားကြယ္ ေျပာစမ္းပါေမာင္ရယ္” လို႔ မၾကည္ေအာင္သီခ်င္းထဲမွာပါတဲ႔ အဂၤလိပ္ေခတ္ေကာလိပ္ေက်ာင္းမွာ ပါဠိလိုဆရာတစ္ဆူျဖစ္ေအာင္ တတ္ကၽြမ္းတဲ႔ဆရာႀကီးဟာ ငယ္ငယ္က ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ “ပဋိသခၤါေယာနိေသာ အပ်ဳိျမင္ရင္ ငါ႔ကိုေျပာ” လို႔ က်က္ခဲ႔မွတ္ခဲ႔ရတဲ႔ ကိုရင္ဘ၀ ေက်ာင္းသားဘ၀မ်ဳိးက လာတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မိဘႏွစ္ပါးက ေပါက္ဖြားလာတဲ႔ ကိုယ္တိုင္လည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ယုံၾကည္ကိုးကြယ္သူတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ဘမ်ဳိးဘိုးတူ မ်ဳိးေကာင္းရိုးေကာင္းလို႔ ေျပာႏိုင္တာကေတာ႔ ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္က ေမြးဖြားလာခဲ႔ၿပီး ဦးေလးေတာ္သူက ကုိယ္ေတြ ငယ္ငယ္က ေခါင္းအုံးအိပ္လို႔ရၿပီး အထူဆုံးစာအုပ္လို႔ သိၾကတဲ႔ ဦးထြန္းၿငိမ္း အဂၤလိပ္ျမန္မာ အဘိဓါန္ကို ျပဳစုသြားသူ ၀န္ေထာက္မင္းႀကီးျဖစ္ပါသတဲ႔။ ဒါေတာင္မွ ပါဠိဘာသာကို ျမစ္ဖ်ားခံရာ အိႏၵိယတိုင္းသားမ်ားအလယ္ ကာလကတၱားတကၠသိုလ္မွာ တရားမင္းႀကီးခ်ဳပ္ခ်ီးျမွင္႔တဲ႔ “ဂ်ာဒင္းဆု” ကို ရခဲ႔သလို ရေနာင္းဘုရင္ခံက ခ်ီးျမွင္႔တဲ႔ “ရေနာင္းဆု” ရခဲ႔ပါသတဲ႔။ အဲသည္ရာထူးေနရာကို သူ႔ကိုမွ မခန္႔ရင္ မိုးႀကိဳးႀကီးပစ္သြားလိမ္႔မယ္ လို႔ စိတ္ထဲမွာ စြဲေနၾကလို႔သာ ကိုလိုနီေခတ္ႀကီးထဲ ျမန္မာအမ်ဳိးသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ပါေမာကၡရယ္လို႔ မျဖစ္မေန ခန္႔အပ္သြားရပါသတဲ႔။ (ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ ကင္ဂ်ဳံအီေတာ္သလို ေတာ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးလို႔ သိေစခ်င္ပါတယ္) ဒါက သူဘာလဲဆိုတာကို မသိမမီလိုက္သူေတြ သိရေအာင္ မိတ္ဆက္ေပးရုံ သက္သက္ပဲ ရွိေသးတာ။

သူဘာလုပ္ခဲ႔သလဲဆိုတာေတြ သိရင္ေတာ႔ တျခားသူေတြမေျပာပါနဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘိုးေတာ္ဘေတာ္ စာေရးဆရာႀကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ လူခ်င္းေတြ႔ရင္ ထိုင္ကန္ေတာ႔ေလာက္ေအာင္ ၾကည္ညဳိသြားၾကတာ။ ျမန္မာစာေရးဆရာထဲမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာကို မႊတ္ေနေအာင္တတ္ကၽြမ္းလို႔ အသက္ငယ္ငယ္ကေလးနဲ႔ အဂၤလိပ္စေကာလားရွစ္ေတြ အထပ္ထပ္ရခဲ႔ၿပီး ရွားေလာ႔ဟုမ္းေတြကို ဦးစံရွားရယ္လို႔ ဂႏၱ၀င္ေျမာက္ေအာင္ ျမန္မာမႈျပဳခဲ႔သူ ဆရာႀကီးေရႊဥေဒါင္းကေတာ႔ ၀ိသုဒၶိမဂ္က်မ္း ကို အဂၤလိပ္ ဘာသာျပန္သြားႏိုင္တဲ႔အတြက္ ၾကည္ညဳိလြန္းလို႔ ရွိခိုးပါသတဲ႔ ။ ။ျမန္မာစာေပလာကမွာ ေခတ္စမ္းစာေပရယ္ လို႔ ေခတ္တစ္ေခတ္ဆန္းလာေအာင္ ရွင္းလင္း တိ က်ေျပာင္ေျမာက္တဲ႔ အေရးအသားမ်ားနဲ႔ လမ္းသစ္တီထြင္သြားသူ ဆရာႀကီး သိပၸံေမာင္၀ကေတာ႔ နိုင္ငံရပ္ျခားမွာဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားျပန္႔ပြားေအာင္ဆာင္ရြက္သြားႏိုင္သူ ျမန္မာပုဂၢဳိလ္ထူးႀကီးသုံးဦးရွိတာ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၊ ယစ္မ်ဳိးမင္းႀကီးဦးေရႊဇံေအာင္ နဲ႔ ပါေမာကၡ ဦးေဖေမာင္တင္ ပါတဲ႔။ ေဗဒါလမ္းကဗ်ာရယ္လို႔ ျမန္မာေခတ္စမ္းကဗ်ာေလာကမွာ ၿပဳိင္ဘက္ကင္းေအာင္ ထင္ရွားခဲ႔သူ ဆရာႀကီးေဇာ္ဂ်ီကေတာ႔ သူေတြ႔ဖူးခဲ႔တဲ႔ ေလာဘနည္း၍ တင္းတိမ္ေရာင္႔ရဲတတ္သူႏွစ္ဦးကေတာ႔ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းနဲ႔ ဆရာႀကီးဦးေဖေမာင္တင္ပါတဲ႔။ ပညာတတ္ဆိုတာ ေတာ္ရုံတန္ရုံ ပညာရွင္ကိုျမင္ရုံနဲ႔ ၾကည္ညဳိေျခာက္ျခားရိုးထုံးစံမရွိဘူးဗ်။ ဆရာ႔ဆရာႀကီးမ်ား ကိုယ္တိုင္က ရွာမွရွားပါေပတယ္လို႔ ေလးေလးစားစား ရင္မွာထားၾကတာဟာ ဘယ္႔ေလာက္ပညာျပည့္သလဲ သိႏိုင္ေလာက္ပါတယ္။ 

“အဲေတာ႔ ဘာျဖစ္သလဲ။ ကားပါမစ္က်မွာလား။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေျမကြက္ေပးမွာလား။ ဘာမွလည္းလုပ္မရပဲနဲ႔” ဆိုတဲ႔သူေတြကေတာ႔ နားလည္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔အတြက္ ပညာဆိုတာ ေရာင္းမရ ၀ယ္မရ၊ အျမတ္မရ၊ ေစ်းကြက္မ၀င္။ ဘယ္နားသြား သုံးစားရမွာတုန္း။

ဆရာႀကီးရဲ႕ေက်းဇူးေတြက ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားျပန္႔ပြားေရးတင္ မကေသးပါဘူး။ ျမန္မာစာေပ တိုးတက္တြင္က်ယ္ေရး အတြက္လည္း ဦးေဆာင္လမ္းျပသြားခဲ႔တာ အထင္အရွားပါပဲ။ သင္ရိုးျမန္မာစာမွာ ေ၀ႆႏၱရာဇာတ္ေတာ္ႀကီးကို ျပဌာန္းေပးခဲ႔တဲ႔အခါ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳေက်ာင္းမ်ားက ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ ပါရမီေတာ္ခန္းေတြမို႔ ဗုဒၶဘာသာေတြကို မသင္ႏိုင္ပါဘူးလို႔ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။ ထူးျခားတာက ျပဌာန္းတဲ႔သူကိုယ္တိုင္က ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ျဖစ္ေနၿပီး “ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္ေတြက ဗုဒၶဘာသာကိုသင္ခြင္႔ရတာ ဘာျဖစ္ေသးတုန္း။ ေက်းဇူးေတာင္တင္ရဦးမွာ မဟုတ္လား။” တဲ႔။ အဲဒီစကားဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အျဖစ္ မေျပာင္းပဲေျပာႏိုင္တာျဖစ္တဲ႔အတြက္ ပညာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ဘာသာတရားနဲ႔ေတာင္ ေရာေထြးမသြားဘူးလို႔ သိသာေစပါတယ္။ ကေလးဘ၀ကတည္းကစၿပီး အထက္တန္း၊ တကၠသိုလ္ပညာအထိ သင္ၾကားလာခဲ႔ရတဲ႔ ျမန္မာစာသင္ရိုး စကားေျပ ကဗ်ာမ်ားဟာ ဆရာႀကီးရဲ႕ ျပဌာန္းခ်က္ေတြျဖစ္တဲ႔အတြက္ အခုကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရး ဖတ္ ေျပာ သင္ေနတဲ႔ ျမန္မာစာေတြအားလုံးဟာ ဆရာႀကီးပုံသြင္းေပးလိုက္တဲ႔ လက္ရာမြန္ စစ္စစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစာေပသမိုင္းကို ျပဳစုခဲ႔ရုံတင္မကဘူး။ မွန္နန္းရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီးကို အဂၤလိပ္လိုျပန္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ေတာင္ လုပ္သြားေသးတာဆိုေတာ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ ျမန္မာလူမ်ဳိးပါလို႔ ေျပာရင္ ဆရာႀကီးဦးေဖေမာင္တင္ဆိုတာ ဘယ္သူလဲလို႔ေတာ႔ ၾကားဖူးသင္႔တယ္ ထင္ပါတယ္။ (ခုေခတ္ လွယဥ္ေက်းမယ္ကေလးေတြက ေဒၚခင္ၾကည္နံမယ္ မၾကားဖူးသလို စာေရးဆရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ဆရာႀကီးနံမယ္ေျပာျပရင္ ဘူႀကီးတုန္း လို႔ ျပန္ေမးမယ္႔သူ မ်ားပါတယ္။)

ဆရာႀကီးရဲ႕ အံ႔ခ်ီးမကုန္ႏိုင္တဲ႔ အမူအက်င္႔ေတြထဲမွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္ျခင္းဆိုတာလည္း ပါပါတယ္။ မင္းေပါက္စိုးေပါက္ဇာတိကေန ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာအထိ ထြန္းထြန္းေပါက္ေပါက္ ပညာရဲရင္႔ ပြဲလည္တင္႔ခဲ႔ေသာ္ျငားျမန္မာမူျမန္မာစိတ္ကေတာ႔တစ္ေရြးသားမွ် ေလ်ာ႔မသြားပါဘူး။ ေအာက္စဖို႔တကၠသိုလ္က ဘီလစ္ လို႔ေခၚတဲ႔ က်မ္းျပဳပညာပါရဂူဘြဲ႔ ရလာခဲ႔ေပမယ္႔ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ရတဲ႔အခါ သူမ်ားေတြလို အေနာက္တိုင္း၀တ္စုံမ၀တ္ပဲ ရင္ဖုံးတိုက္ပုံ၊ ေတာင္ရွည္ပုဆိုး၊ ေမာင္႔က်က္သေရေခါင္းေပါင္းႀကီးနဲ႔ သင္ပါသတဲ႔။ သူေနတဲ႔ အင္းစိန္ေပါက္ေတာကေန ရန္ကုန္ေကာလိပ္ကို လာတဲ႔အခါ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ႀကီးနဲ႔ ေတာင္ရွည္ကို ခါးေတာင္းက်ဳိက္ၿပီးလာတာတဲ႔။ ရြဲ႔႕မ်ားရြဲ႕ေနသလား ေအာင္႔ေမ႔ရတယ္။ အဂၤလိပ္ကခန္႔လို႔ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ ပါေမာကၡျဖစ္ေနေပမယ္႔ အေရးၾကဳံရင္ အၿမဲတမ္း ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြဘက္ကသာ ရပ္တည္ေလ႔ရွိတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ သူ႔မွမခန္႔ရင္ မိုးႀကိဳးပစ္မွာေၾကာက္လို႔ မျဖစ္မေန ခန္႔လိုက္ရတဲ႔အျဖစ္ဟာ ပါေမာကၡရာထူးမွာတင္ မဟုတ္ပါဘူး။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီး ျဖစ္လာတဲ႔အခါမွာ ေက်ာင္းသားထုတစ္ရပ္လုံးကို ေက်နပ္ေစဖို႔ ဆရာႀကီးကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ရာထူးကိုလည္း မျဖစ္မေန ခန္႔အပ္လိုက္ရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢဥကၠ႒ ကိုႏုတို႔ အိုးေ၀မဂၢဇင္းအယ္ဒီတာ ကိုေအာင္ဆန္းတို႔လို လူငယ္ေက်ာင္းသားမ်ားကတဘက္၊ အာဏာလက္ရွိ နယ္ခ်ဲ႔ အဂၤလိပ္အစိုးရကတဘက္အၾကားမွာ ပညာရွင္ပီသစြာ  ဘယ္ဘက္ကိုမွ မယိမ္းပဲ သမာသမတ္က်က် ကိုယ္႔တာ၀န္ ကိုယ္ေက်ေအာင္ ထမ္းသြားခဲ႔တာ သမိုင္းမွတ္တမ္းတစ္ခုပါပဲ။ “သည္သူငယ္ေတြကို အခါေပးလိုက္ရင္ျဖင္႔ ေနာင္အခါ မင္းဆရာျဖစ္ရေခ်ေသးရဲ႕” ဆိုတဲ႔အစားထဲကမဟုတ္တာ အင္မတန္ အံ႔ၾသခ်ီးက်ဴးစရာပါ။ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္မွန္သလို ျမန္မာလူမ်ဳိးတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔လည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္ျပန္တာပါပဲ။ တို႔ဗမာအစည္းအရုံးတို႔ တို႔ဗမာသတင္းစဥ္ေတြကို ေထာက္ပံ႔ေလ႔ရွိပါသတဲ႔။ ေလွနံႏွစ္ဘက္နင္းတာမ်ဳိး မဟုတ္ပဲ အလုပ္တာ၀န္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ကိုလည္း ေရာေထြးမပစ္ဘူးဆိုတာ သတိျပဳမိေစခ်င္ပါတယ္။ အလုပ္ထဲက လုပ္ပိုင္ခြင္႔ေတြသုံးၿပီး မဲဆြယ္သူေတြကို ျမင္ဖူးရင္ ဘယ္ေလာက္ၾကည္ညဳိစရာေကာင္းသလဲ သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္။

အေစာကေျပာခဲ႔တဲ႔အတိုင္း လူဆိုတာ ကိုယ္နဲ႔တူရာတူရာကိုသာ ၾကည္ညိဳေလးစား အထင္ႀကီးေလ႔ ရွိၾကတယ္ဆိုေတာ႔ သည္ကေန႔ေခတ္အခါမွာေတာ႔ ဆရာႀကီးလို ပညာရွိစစ္စစ္ႀကီးေတြကို လူမိုက္မွ လူမိုက္ လို႔္ပဲ ေထာပနာျပဳၾကပါလိမ္႔မယ္။ ပညာကို ေငြေၾကးနဲ႔ အလဲအလွယ္မျပဳတတ္ေသးပါဘူး။ ဆရာႀကီးရဲ႕ပညာကိုေလးစားလို႔ ယိုးဒယားဘုရင္က ေရႊဒဂၤါးေပါင္တစ္ေထာင္ ခ်ီးျမွင္႔တဲ႔အခါ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္မသုံးပဲ ပါဠိက်မ္းစာအသင္းကို လွဴဒါန္းလိုက္ပါသတဲ႔။ ဘီေအေအာင္လို႔ ၿမဳိ႔အုပ္လုပ္ရေအာင္ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ ရာထူးခန္႔တာကိုေတာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူးျငင္းၿပီး အထက္တန္းျပဆရာအလုပ္ကိုပဲ ၀င္ပါသတဲ႔။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ပါရဂူျဖစ္ေအာင္ က်ားကုတ္က်ားခဲ ႀကိဳးစားလာခဲ႔တာဟာ “သည္လိုဘြဲ႔မ်ဳိးနဲ႔ ဆရာ၀န္ေတြ ႏိုင္ငံျခားမွာသြားလုပ္ရင္ တစ္နာရီ ဘယ္ေလာက္ရသလဲ သိရဲ႕လား” လို႔ ေျပာႏိုင္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ရာထူးမမက္ေသာ္ျငား သူတပါးအစားထိုးလို႔မရတဲ႔ ပညာရွင္ေနရာကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ရရွိလာတဲ႔အခါ တိုင္းတပါးသားတို႔က မတရားသျဖင္႔ တင္စီးအႏိုင္ယူလာတဲ႔အခါမွာလည္း ေခါင္းငု႔ံခံေလ႔မရွိပါဘူး။ လန္ဒန္ၿမဳိ႔ ျမန္မာေက်ာင္းသားအသင္းဥကၠ႒ေနရာအတြက္ ဆာဟာေဗးအင္ဒါဆင္နဲ႔ ယွဥ္ၿပဳိင္အေရြးခံခဲ႔တဲ႔အခါ ဆာဘြဲ႔ရ အဂၤလိပ္သူေကာင္းမ်ဳိးႀကီးက မရွက္မေၾကာက္ မဲလိမ္ၿပီး အႏိုင္ယူလိုက္ပါသတဲ႔။ (ျဖစ္မွျဖစ္ရေလကြယ္။ အဟတ္ အဟတ္) သူ႔ႏိုင္ငံမွာလည္းျဖစ္ျပန္၊ လက္ေအာက္ခံ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္နဲ႔ နန္းေတာ္က သူေကာင္းျပဳထားသူတစ္ဦး အၾကားမွာ ျဖစ္လာတဲ႔ကိစၥျဖစ္ေသာ္ျငား ဆရာႀကီးက အေလွ်ာ႔မေပးပဲ လန္ဒန္တရားရုံးေတာ္ထိ တက္ေရာက္တိုင္ၾကားၿပီး အဆုံးအျဖတ္ခံယူကာ အႏိုင္ရခဲ႔ပါသတဲ႔။ (သည္တခါမွာေတာ႔ အံ႔ၾသမိတာ ဆရာႀကီးတင္မကေတာ႔ဘူး။ လန္ဒန္တရားရုံးေတာ္လည္း ပါသြားၿပီ။ ႏွစ္ဘက္စလုံး ရူးမ်ားေနၾကသလား မသိေနာ္။ ဟိ ဟိ)

ေနာင္လာေနာက္သား ျမန္မာမ်ားအတြက္ ပညာမ်ဳိးေစ႔ေတြခ်ခဲ႔တဲ႔တာ၀န္ကိုလည္း ဆရာႀကိီးက မလစ္ဟင္းခဲ႔ျပန္ဘူးဗ်ား။ ဆရာႀကီးသိပၸံေမာင္၀၊ ဆရာမင္းသု၀ဏ္၊ ဆရာေဇာ္ဂ်ီတို႔ဟာ သူ႔တပည့္ေတြပါတဲ႔။ “မီးေသြးခဲမို႔ မဲသကို ျမန္မာေသြးမို႔ ရဲသကို” လို႔ ဆိုရမေလာက္ ဆရာေကာင္းတပည့္ ပန္းေကာင္းပန္ခဲ႔ၾကတဲ႔သူေတြမွာ ပညာအေမြတင္မကပါဘူး။ ဆရာႀကီးဆီက ပညာရွင္စိတ္ဓါတ္နဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္ေတြကိုလည္း ဆက္ခံခဲ႔ၾကပါတယ္။ နယ္ပိုင္၀န္ေထာက္ေမာင္လူေအးဟာ အဂၤလိပ္လက္ပါးေစသက္သက္မဟုတ္ပဲ ေခတ္စမ္းစာေပအေရးအသားနဲ႔ ျမန္မာေတြကို နားမ်က္စိဖြင္႔ေပးခဲ႔ရင္း တာ၀န္ေက်ပြန္သူ၀န္ထမ္းတစ္ဦးပီပိီ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔တဲ႔အတြက္ ေခတ္ပ်က္ခ်ိန္မွာ ဓါးျပသတ္လို႔ဆုံးရွာပါတယ္။ (အျငဳိးနဲ႔သတ္တယ္လို႔ ေျပာၾကတာကိုး။ စာမတတ္တဲ႔သူေတြက ပညာရွိမွန္းလည္း ဘယ္သိမလဲ။ အလိုလိုကို မုန္းေနဦးမလားမသိ)

 ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရတက္လာတဲ႔အခါမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဦးသာလွအပါအ၀င္ ျမန္မာဘာသာ၊ ျမန္မာစာေပပါေမာကၡေတြျဖစ္ၾကတဲ႔ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္တို႔ ဆရာႀကီးဦးေအးေမာင္တို႔ အားလုံး အလုပ္ထြက္စာတင္သြားၾကတာဟာ သူတို႔က ကြန္ျမဴနစ္ေတြမို႔လို႔၊ ဦးေန၀င္းအစိုးရကို မယုံၾကည္လို႔ဆိုတာမ်ဳိး ႏိုင္ငံေရးသေဘာမပါပဲ ပညာရွင္ဆိုတာ မလုပ္သင္႔မလုပ္ထိုက္တာကို အတင္းအၾကပ္ေစခိုင္းလာလို႔ရွိရင္ ရာထူးစည္းစိမ္ကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ၀န္မေလးဘူးဆိုတာ သေဘာေပါက္ေအာင္ ေတြးတတ္ပါ႔မလား မသိပါဘူး။ ဆရာႀကီးကေတာ႔ ဆရာႀကီးပါပဲခင္ဗ်။ ျပည္ထဲအေရး ေပါက္နဲ႔ေက်းမွာ ပဲ႔ျပားေရႊၾကဴ ေလယူရာမယိမ္းပဲ ကိုယ္႔ပညာနဲ႔ကိုယ္ ပညာေရး အမ်ဳိးသားေရးကိုသာ တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔တဲ႔အတြက္ အဂၤလိပ္ေခတ္၊ ဂ်ပန္ေခတ္၊ ဖဆပလေခတ္၊ မဆလေခတ္ ဘယ္ေခတ္မွာမဆို သူ႔ကိုမွမဆည္းကပ္ရင္ မိုးႀကိဳးပစ္ေတာ႔မေလာက္ အစိုးရတိုင္းက တေလးတစားေမတၱာရပ္ခံၿပီး တာ၀န္ေတြေပးယူရတဲ႔အထိ ပညာအရာမွာ ၿပိဳင္ဘက္ကင္းခဲ႔ပါတယ္။ စာေပစာတမ္း၊ က်မ္းႀကီးက်မ္းခိုင္၊ သမိုင္းအေထာက္အထား သုေတသနလုပ္ငန္းတို႔ကိုလည္း ညႊန္းလို႔ဖြဲ႔လို႔မကုန္ေအာင္ ျပဳစုသင္ၾကားပို႔ခ်ေပးသြားပါတယ္။ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ သမားစဥ္ သမားဆက္ ဆရာကာျပန္ အာေခါင္လွံစူးပုံျပင္နဲ႔ ဆရာစားတစ္ကြက္ခ်န္တဲ႔ဓေလ႔ဟာ ဆရာႀကီးလက္ထက္မွာ စကားတစ္ခြန္းတည္းနဲ႔ အျမစ္ျပတ္သြားပါတယ္။ “တပည့္ဆိုတာ ဆရာထက္ ေတာ္ရမယ္။ တပည့္က ဆရာ႔ထက္ညံ့ေနရင္ ေလာကႀကီးက တဆင္႔ၿပီးတဆင္႔ က်ဆင္းသြားမွာေပါ႔။ တပည့္က ဆရာ႔ထက္ မေတာ္ရင္ ဆရာညံ႔လို႔ပဲ။” တဲ႔။ ပညာေရးေလာကဆိုတာ ဆရာေတြ တပည့္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။ “ပညာသမာ အာဘာနတၳိ ပညာႏွင္႔တူေသာအလင္းေရာင္သည္မရွိ” လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ထားတဲ႔ ပညာ့ရပ္၀န္းထဲမွာ ဆရာႀကီးရဲ႕ အဆုံးအမေတြကို ဆရာေမြးတပည့္ေမြး ေမြးၾကတဲ႔ ေခတ္ဆရာ ေခတ္တပည့္ေတြ သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါ႔မလား။ ဆရာႀကီးရဲ႕တန္ဖိုးကို အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္ပါ႔မလား။ သည္တခါ ဆရာစိုးေရးတဲ႔စာက ရယ္လည္းမရယ္ရဘူး။ ဘယ္သူမွမၾကားဖူးတဲ႔ လူႀကီးတစ္ေယာက္အေၾကာင္းကို အမႊန္းတင္ၿပီးေရးထားတယ္။ ပ်င္းစရာႀကီး လို႔ ေအာင္႔ေမ႔ၾကမယ္ထင္တယ္ေနာ္။ ပညာရွင္ဆိုတာ အာဏာရွင္၊ ဓနရွင္ေတြအၾကားမွာ ျပည္တန္ပတၱျမားကို ရက္တက္ရည္နဲ႔ လဲစားၾကမယ္႔သူေတြလား။ တဆိတ္ေလာက္ ဆက္စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။ ဘ၀ဘ၀က အထုံပါလာတဲ႔ စရိုက္စိတ္ထားကိုမွီလို႔ သည္ဘ၀မွာ ဓနရွင္ျဖစ္ခ်င္တာလား။ အာဏာရွင္ျဖစ္ခ်င္တာလား။ ပညာရွင္ျဖစ္ခ်င္တာလားဆိုတာ ကိုယ္႔ဘာသာသိေအာင္ အရင္လုပ္ၾကပါဦး။ သီလရွင္ပဲ လုပ္ေတာ႔မယ္ဆိုရင္ေတာ႔ သေဘာကြယ္။ အဘိတ္ေန႔က် အိမ္ၾကြခဲ႔။ စာမရေသးရင္ ေအာက္ကဟာ က်က္ထား။

“ေဘးဘယာခပင္း ေ၀းကြာရွင္း လြတ္ကင္းၾကပါေစ။

ကိုးဆယ္႔ေျခာက္သြယ္ အႏၱရာယ္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါေစ။

စိန္ေရႊပတၱျမား ဒီေရအလား တိုးပြားၾကပါေစ။

မိမိေကာင္းမႈ အေၾကာင္းျပဳ ေတာင္းဆုျပည့္ပါေစ။” တဲ႔။

(မွတ္ခ်က္။ ဆြမ္းဆန္မရမခ်င္း တစ္လုံးခ်င္း အသံရွည္ရွည္ဆြဲ၍ဆိုကာ ဆြမ္းဆန္ရသည္ႏွင္႔ ေနာက္ကက်ားလိုက္သလို ေဆာင္႔ႀကီးေအာင္႔ႀကီး ၿပီးေအာင္ဆက္ဆိုပါ။)

x x x x x x x

မားဆိုး

(၁)

‘ရန္ကုန္’
‘မဟာရန္ကုန္’ တဲ့ေလ ...
ရန္အေပါင္း ကုန္စင္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္
အေလာင္းဘုရား ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕။

(၂)

အဲ့ဒီၿမိဳ႕ႀကီးေပါ့ ... ‘မီဂါစီးတီး’ တဲ့
ရြံစရာ အနာႀကီးနဲ႔ ကိုယ့္အၿမီးကိုယ္ျပန္ၿမိဳ
ကိုယ့္အနာေဖး ကိုယ္ျပန္ခြာ
တစက္ေလးမွ မသာယာႏိုင္တဲ့ ၿမိဳ႕။

ယင္တေလာင္းေလာင္း၊ ျပည္တစိုစို
ညေနညိဳခ်ိန္ ‘ေအ့’ ခနဲ ယင္းထ
ေလွာင္ခ်ိဳင့္ထဲက ႐ုန္းမျပႏိုင္ေသးတဲ့ ၿမိဳ႕။

အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္ကို ရည္စူး
ပင္လံုေရေသာက္ျမစ္အတြက္
ေသြးေျမက် အာဇာနည္ေတြ
ေခါင္းေမာ့ရင္ေကာ့ လက္ပမ္းေပါက္ခတ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ၿမိဳ႕။

ေအာင္ေက်ာ္၊ ဖုန္းေမာ္
ဝင္းေမာ္ဦး၊ ...၊ ...၊ ...
အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ
ပလိုင္းေပါက္နဲ႔ အိပ္မက္ေကာက္ရင္း
“မိုးေပၚေထာင္မေဖာက္ဘူး” လို႔ အေျပာခံလိုက္ရတဲ့ ၿမိဳ႕။

၆၂ - ၇၄ - ၇၆ - ၈၈ - ၉၆ - ၂၀၀၇
ေလာကဓံထြန္သြားရဲ႕ ႐ိုက္ပုတ္ေမာင္းမဲမႈေတြၾကား
ေနသားတက် စီးေမ်ာ
ေသြးေႂကြးအထပ္ထပ္၊ သမိုင္းအဆက္ဆက္
ဖြတ္သထက္ ညစ္ပတ္လာတဲ့ ၿမိဳ႕။

လူတစုက သုဘရာဇာလုပ္
လူတစုက ဂုပ္ေသြးစုပ္ရင္း
က်န္တဲ့ သတၱဝါ (၆) သန္းေက်ာ္က
ကိုယ့္အထုပ္ ကိုယ္ျပန္ျဖည္ျပေနတဲ့ ၿမိဳ႕။
ေသနတ္ေဖာက္သံကို ပန္းနဲ႔ ေပါက္သေလာက္ သေဘာထား
ဆူးအထပ္ထပ္ၾကားမွာ ေသြးရည္လိမ္းက်ံေနေပမယ့္
“ဟန္ .. ကိုယ့္ဖို႔ပါကြာ ... ” တဲ့
ရင္ဘတ္ပိန္ပိန္ေလး ေကာေကာ့ျပတတ္ေသးတဲ့ ၿမိဳ႕။

ေရႊေက်ာင္းေျပာင္ေျပာင္ ဝမ္းေခါင္ေခါင္လို႔ ဆိုရမလား
တခ်ဳိ႕က မဂၤလာ (၆) ႀကိမ္ ေဆာင္ေနခ်ိန္
တခ်ဳိ႕က ႏို႔ညႇာကေလး ေသလို႔ေတာင္မွ
မသၿဂႋဳဟ္ႏိုင္တဲ့ ၿမိဳ႕။

ေဒါင္းေယာင္ေဆာင္ေသာ က်ီး
ျခေသၤ့ေယာင္ေဆာင္ထားတဲ့ ဖြတ္
အျဖဴအစိမ္းဝတ္လို႔ လမ္းသလားျပ
ေရေပၚဆီလက္တဆုပ္စာက
ထူးခတ္တာ ခံလိုက္ရတဲ့ ၿမိဳ႕။

ဘီယာဆိုင္၊ မာဆက္
ညကလပ္နဲ႔ ေကတီဗြီ
မာက်ဴရီမီးသီးေတြၾကား
ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္တဲ့ ညီမေလးေတြ
ေစ်းေကာင္းမရႏိုင္ေသးတဲ့ ၿမိဳ႕။

တခ်ိန္တုန္းကေတာ့
စကၤာပူနဲ႔ အႁမႊာညီအစ္မတဲ့
ခုက်ေတာ့ ...
ဂိုေခ်ာက္ေတာင္၊ ဟူဂ်င္ေတာင္းတို႔က
ႏွပ္ပစ္၊ သလိပ္ဟပ္သမွ် ခံေနရတဲ့
အရပ္ပ်က္မ သာသာ တတိယကမၻာက ၿမိဳ႕။

ေႏြရာသီေစ်းကြက္၊ ျမက္တုခင္း ေလ့က်င့္ေရးကြင္း
အသင္းေျပာင္းေရႊ႕ခ၊ ႏိုင္ငံျခားသားနည္းျပ
ဂ်ိဳေလးတသသ
ခြာေလး တႂကြႂကြလုပ္
ဆန္မရွိ ေသာက္စားႀကီး
သုဝဏၰကြင္းထဲ --ီး၊ လခ်ီး အတိုင္းခံရတဲ့ ၿမိဳ႕။

ေငြစကား၊ ေၾကးစကား ေျပာရင္း
“အႏုပညာသမားပါ ...” လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တံဆိပ္ကပ္ဂုဏ္ေဖာ္
ဆိုကၠားသမားနဲ႔ အဆိုေတာ္
ထပ္တူညီအခ်ိဳးက်တဲ့ ၿမိဳ႕။

‘ဒုတိယတန္းတေနရာ’ မွာ
‘ငါးက်ပ္တန္တရြက္’ က်ေပ်ာက္တုန္း
‘မိုးလိုက္လို႔ရြာ’ ခံရ
ပိုးထိုးေလာက္ကိုက္၊ အခြံခ်ည္းက်န္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕။

မီးပ်က္၊ ဖုန္ထူ၊ ေရမရွိ
‘ေရမီးရွား’ လို႔ အေခၚခံရေတာ့
ဆတ္ဆတ္ခါ နာလိုက္ေသးရဲ႕
အသည္းၾကားက မဲတျပားအတြက္
လမ္းတျခမ္း ခင္းခင္းျပတတ္
ကိုရီးယားဘာသာစာတန္းထိုး အိပ္မက္အသိုးေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕။

ရာစုႏွစ္ဝက္နီးပါး ေျခေတာ္အတင္ခံ
ႏုတလွည့္၊ ၾကမ္းတဖံု
လက္သရမ္းခံခဲ့ရပံုမ်ား
ရင္ဘတ္စည္တီး ခါးစည္းခံရင္း
လင္ေကာင္ေဖာ္ရခက္ေနတဲ့ ၿမိဳ႕။
ဘူတာ႐ံုမွာ သေဘၤာႀကီးေတြ ကပ္တယ္
ေလယာဥ္ပ်ံကို ခဲနဲ႔ ေပါက္ရင္ ထိမယ္
တလံုး၊ ႏွစ္လံုး၊ သံုးလံုး ...
မနက္တနပ္ ညတနပ္
လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ အိပ္မက္မက္တတ္တဲ့ ၿမိဳ႕။

ရွမ္းေခါက္ဆြဲ၊ မာလာဟင္း
သမီးရည္းစား အတြဲမ်ားစြာ
တခါသံုးဆပ္ျပာနဲ႔ တဆက္ရွင္စာ ဟိုတယ္ခန္းမွာ
စာရိတၱေတြ က်က်ေပ်ာက္ေနၾကတဲ့ ၿမိဳ႕။

လွည္းတန္းမီးပြိဳင့္ အရမ္းက်ပ္သတဲ့
ဆင္ေျခဖံုးမို႔ မီးျဖတ္သတဲ့
‘စေကာ့ေစ်း၊ ေလဟာျပင္၊ သိမ္ႀကီးေစ်း၊ တ႐ုတ္တန္း’
ခုခ်ိန္ထိ အေႂကြ (၁၀၀) ျပန္မအမ္းႏိုင္ေသးတဲ့ ၿမိဳ႕။

တတိယႏိုင္ငံေတြဆီက လြင့္ဖိတ္လာတဲ့
ဆီဦးေထာပတ္နံ႔ေတြ ႐ႈရင္း
ေရဒီယိုအစုတ္ကေလး ရင္မွာပိုက္
ဗိုက္ေဟာင္းေလာင္းနဲ႔ ငိုက္တတ္ေသးတဲ့ ၿမိဳ႕။

“ကုိယ့္ဝမ္းနာ ကိုယ္သာသိပါ အေမရယ္” တဲ့
ခဲတံကို တံေတြးဆြတ္ရင္းေျပာ
ေတာက အေမေတြဆီ စာလွမ္းလွမ္းေရးတတ္တဲ့
စားပြဲထိုး၊ အိမ္ေဖာ္
လက္ေပြ႔သည္ေလးမ်ား ေပ်ာ္စံရာ ၿမိဳ႕။

‘မီဂါစီးတီး’ ဆိုတာ အဲ့ဒီၿမိဳ႕ႀကီးပါပဲ။

( ၃ )

အဲ့ဒီ မီဂါစီးတီးႀကီးမွာပဲ
တိုက္ေပ်ာ္၊ ေသေပ်ာ္
က်ေနာ္ အထင္ႀကီးတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြရွိတယ္။

အဲ့ဒီ မီဂါစီးတီးႀကီးမွာပဲ
ဟိန္းသံေဟာက္သံ မေၾကာက္တတ္တဲ့
ရဲရဲေတာက္ လူငယ္ေတြ ရွိတယ္။
အဲ့ဒီ မီဂါစီးတီးႀကီးမွာပဲ
စည္းအထပ္ထပ္၊ ႐ိုးအကာကာ
ပါဝါ ၅၄ လည္း ရွိတယ္။

အဲ့ဒီ မီဂါစီးတီးႀကီးမွာပဲ
အျပန္ေနာက္က်တဲ့ သားကို
တံခါးဝ ခါးေထာက္
မ်က္ႏွာမာမာနဲ႔ ေငါက္တတ္တဲ့
က်ေနာ့္ ေမြးေမေမ ရွိတယ္။

အဲ့ဒီ မီဂါစီးတီးႀကီးမွာပဲ
မွီခိုသူ ...
အေမ တစ္၊ ညီ တစ္၊ ညီမေလး တစ္
က်ေနာ္ ခ်စ္ရတဲ့ အိမ္ကေလးရွိတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္
‘ရန္ကုန္’ ကိုေတာ့ စစ္မရႈံးေစခ်င္ဘူး
အဲ့ဒီ မီဂါစီးတီး ‘မဟာရန္ကုန္’ ဆိုတာႀကီးကို
က်ေနာ္ ခ်စ္တယ္။ ။

(ဆတ္သြား-ပုသိမ္-ေရနံေခ်ာင္း ... ရင္ဘတ္ခ်င္း ဂ်ပ္ပင္ထိုးၿပီး ေရးတယ္)

မားဆိုး
(၂၅-၀၁-၂၀၁၀)